Balkanların Müslüman Kralları

Unvanlar önemlidir. Bugün öyledir, geçmişte de öyleydi. Firavunların, prenslerin, kralların, imparatorların, emirlerin, halifelerin, beylerin, hanların, kağanların, padişahların kendilerini dünyaya nasıl tanıttıkları nihayetinde siyasî bir meseleydi, hükümleri altındaki insanlar nezdinde kendilerini meşru kılmak, sınırları dışındakilere de ne kadar önemli olduklarını göstermek isterlerdi.   Elbette ki, belge olsun, kitabe olsun, bir siyasî oluşumun kendi kaynaklarından yansıyan unvanların, o oluşumun yöneticisinin iradesine aykırı olması düşünülemez ama kullanılan unvanların gerçekliğe karşılık gelip gelmediği de ayrı bir inceleme veya tartışma konusudur. Mesela, İngiltere kralları, 19. Yüzyılın başlarında bile, bir karışlık bir köşesini dahi yönetmemelerine rağmen tarihî sebeplerden dolayı kendilerine hâlâ “Fransa kralı” diyorlardı. Bu unvanı kullanan başka birileri yani gerçek Fransa kralları da olduğuna göre, bu iddianın nasıl bir siyasî anlaşmazlık konusu olduğu kolayca anlaşılır. Kutsal Roma-Cermen imparatorları ve Osmanlı padişahları arasında da “imparatorluk” unvanı etrafında dönen bir anlaşmazlık vardır. Kanunî döneminde, V. Charles’ın Roma imparatoru unvanını tanımayan ve onu sadece “İspanya vilayeti kralı” olarak gören Osmanlılar, ancak 1606 Zitvatorok antlaşmasıyla eşitlik ilkesini kabul etmiş ve imparatorlara “Roma çasarı” demeye başlamışlardır.