İsrail’i kim yıkayacak?

Musevilikte de ölülerin törensel bir şekilde yıkanması gerekir. Bu, öleni günahlarından arındırmaz ama “öteki aleme” en azından bedensel olarak “temiz” gitmesi sağlanır. Yurdumuzda son günlerde fırtınalar estiren TRT yapımı Gassal dizisi, hepimize hayatla ölüm arasındaki ince çizgiyi yeniden hatırlattı. Kendi varlıklarının bile henüz farkında olmayan bebeklerin, İsrail’in soykırımına varan mezalimi sonucu donarak ölmesinin bizi düşünmeye sevk edemediği şeyleri, Gassal filminin afişindeki “Peki, beni kim yıkayacak?” sorusu aklımıza getirdi. Aynı operasyonun İsrail’de de yapılması, siyonist olan veya olmayan bütün Musevilerin kendilerine, hükumetlerinin işlediği bu katliamın kendilerini, ülkelerini ve hatta dini inançlarını nasıl etkilediğini sormaları gerekir. Musevilikte de inanların bedenlerini ve giysilerini yıkayarak kendilerini temizlemeleri emredilir. Museviler de ölülerini gömmeye hazırlamak için İbranice “Taharah” adı verilen gasil işlemini yapar. Bu sırada aile üyeleri, komşular ve diğer gelenler ilahiler söyler, dualar okur. Musevilikte herkes gassal olamaz; bu işlem Chevra Kadisha denen bir cemaatin üyeleri tarafından yapılır. Musevilikte de ölüler, beyaz, dikişsiz (ve...