'Kapımızı emniyete aldık'

Uluslararası Güvenlik ve Montrö Şemsiyesi (2)Lozan Boğazlar Sözleşmesi ile Montrö’yü mukayese edersek, Lozan’daki üç ilkenin yerini şu üç hedefin aldığını görürüz:1. Boğazlar ve Marmara’yı silahlandırmasına izin vererek Türkiye’nin güvenliğini sağlamak,2. Yeni geçiş ilkeleriyle Karadeniz ülkelerine güvenlik teminatı vermek,3. Boğazlardan geçiş serbestisiyle diğer ülkelerin hukukuna saygı.Ukrayna-Rusya gelişmeleri sebebiyle yeniden gündeme gelen Montrö Sözleşmesi, 86 yıldır ayaktaysa ve geçen hafta, Türkiye’nin iki ülke arasındaki durumun bir işgal değil savaş halini aldığını belirleyerek sözleşmenin 19. maddesini yürürlüğe sokmasına hiçbir ülkeden itiraz gelmedi ise, bunu, bu üç amacın sağlanmış olmasıyla açıklayabiliriz. Bu üç amaç da, sözleşmede öyle ustalıkla kaleme alınmıştı ki, dolaylı şekilde Batı’nın değil Rusya’nın çıkarına hizmet ediyordu.Montrö Sözleşmesi, 20 Temmuz 1936’da imzalandı. O gün gazeteler ikinci baskılarını yaptı. 21 Temmuz günü Çanakkale ve İstanbul’da, hatta Marmara çevresindeki tüm kentlerde halk, sokaklara döküldü ve kutlamalar yapıldı. Aynı gün, yakındaki askeri birlikler, her iki boğazda 13 yıldır giremedikleri, o zamanki adıyla “müstahkem mevkilere”...