Sen bana bunu yapamazsın!
Avrupa Birliği’nin (AB) Bakanlar Kurulu konumundaki Avrupa Komisyonu, geçen hafta, Birlik üyesi ülkeler şirketlerinin, Amerika’nın İran’a yeniden yürürlüğe soktuğu yaptırımlara uymamaları...
Bu toplantıdan sonra Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, liderlerin oy birliğiyle “Amerika’nın bu tek taraflı eylemine karşı Avrupa’nın çıkarlarını korumaya karar verdiklerini” söylemişti.
Şimdi bu siyasetin uygulamaya geçirildiğine tanık oluyoruz. Bir anlamda AB, merkezi Avrupa’da bulunan firmalara, İran ile ilişkilerini şu andaki gibi sürdürmelerinde sakınca olmadığını bildirmiş oluyor. Trump’ın -sadece İsrail’in sağladığı ve içeriğini kimsenin göremediği “delillere” dayanarak- İran anlaşmasından çekilmesi ve buna bağlı olarak İran’a belirli malların alım-satımının yeniden yasaklanmasının doğuracağı sonuçlardan kaçınmak isteyen Almanya’nın Siemens ve Fransa’nın Total şirketleri yaptırımlara uyacaklarını açıklamışlardı.
ABD Hazine Bakanlığı, yaptırımların biri 90 günlük, diğeri 180 günlük iki ayrı geçiş süresini takiben yürürlüğe gireceğini açıkladı. Bu sebeple, AB’nin ABD’ye “Sen bizim firmalarımıza ambargo uygulayamazsın” tarzındaki meydan okumasının sonuçlarını en erken 60 günden önce göremeyeceğiz. ABD, nükleer anlaşmanın imzalanmasıyla durdurulan yaptırımlarına riayet etmeyen birçok Avrupa firmasına milyarlarca dolar tutarında cezalar kesmişti. Örneğin, Siemens’e 20 milyar dolar para cezası verilmiş; Başbakan Merkel’in Trump’ın ayağına giderek (haberlere göre) adeta yalvarması sonucu bu ceza indirilmişti; son miktar açıklanmadı ama doğrulanmayan haberlere göre Siemens ABD’ye 9 milyar dolar ceza ödedi.