Çin’e gelmek...

Birkaç yıl önce Hong Kong'a giderken pek öyle Çin'e gidiyorum hissine, daha doğrusu heyecanına kapılmamıştım.
Fazlasıyla İngiliz oluşundan mıdır, Çin'in geri kalan kısımlarından apayrı ve fazla Batılı bir kültür geliştirmesinden midir, bilemem.
Ama bu defa önce Şangay'a sonra Pekin'e gideceğim bir programa dahil olurken sanki bu toprağa daha önce hiç ayak basmamışım gibi Çin'i görmek büyüsüne kapıldım. Uçak Şangay'a onca uzun bir yolculuktan sonra alçalırken zihnimdeki Çin imgesini düşündüm.

***
Elbette iki büyük Çin var benim kuşağımın kafasında, hatta üç. Bunların bazılarını Malraux'nun Kuomintag, Kanton olaylarını anlattığı romanlarından (Kanton'da İsyan/ Fatihler, İnsanlık Durumu), Lucien Bodard'ın yazdıklarından, 1960'lardaki Kültür Devrimi'nden ve Fransız Maoistlerinden (mesela Roland Barthes'ın Çin Güncesi'nden) edindik.
Birincisi emperyalizmin pençesi, tahakkümü altında iliği kemiği sömürülmüş, inlemiş Çin. İkincisi Mao'nun, büyük çileler neticesinde kurduğu ve sonra aklımın almadığı işlere soyunduğu, dünyaya damgasını vuran Çin.
Üçüncüsü onun 1976'daki ölümünden sonra büyük iktidar savaşlarına sahne olup, neticede bugün dünyanın uyanan devine dönüşen Çin.
Buna bir de başlı başına bir kıta sayılabilecek bu topraklarda doğmuş, yaşamış büyük Çin uygarlığını eklemek gerek. Gene de, ben o Maocu Çin'le bugünün Çin'i arasındayım.
Gelince de farklı bir Çin bulmadım. En azından katıldığımız toplantılarda yapılan tartışmalar, irdelemeler bu yeni ve uyanan Çin'in anlamını, önemini, boyutlarını bize tanımlıyordu.