Körfez soğuğu

Bu yazıyı kavurucu sıcaklıktaki Körfez’den yazıyorum. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti için Pazar günü start verdiğimiz yolculuğun güzergâhı, Suudi Arabistan-Kuveyt-Katar oldu. Ana gündem ise, bilindiği üzere, Katar Krizi... Söz konusu kriz, Haziran başından bu yana inatla sürüyor, malumunuz. Türkiye ise, bu elbet mana yüklü ancak izahını yutması güç soğukta yapıcı bir rol oynamayı sürdürüyor.  Zira ne Katar’a yapılan muamele ne de bölgenin kendini içine soktuğu gerilim hayra hizmet etmiyor.

LNG VE HELYUM

1,5 ayı aşkın süredir devam eden sürece Katar açısından bakıldığında, mallara, sınırlara ve yollara koyulan blokaj sonrası gıda başta olmak üzere birtakım ürünlerde sıkıntı yaşansa da, ihtiyaçların Türkiye ve İran gibi alternatif pazarlarla giderilmeye çalışıldığını gördük. İhracat kanadında ise, akla haliyle hemen ülkenin önemli gelir kaynağı olan sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) geliyor. Yapılan açıklamalara bakılacak olursa, LNG ihracatında Katar şimdilik blokajdan pek etkilenmemiş gözüküyor. Nitekim satışlar büyük ölçüde Asya ve Avrupa’ya yapılırken, bu pazarlar gerek kontratların uzun vadesi gerekse ilgili hatlarda sorun olmaması sayesinde şimdilik hırpalanmamış duruyor. Bölge özelinde ise, Katar’dan yoğun LNG ithalatı yapan BAE ile de alışveriş devam ediyor mesela. Bununla birlikte, Katar ekonomisinde turizm ve havayolları gibi diğer öne çıkan bazı alanlarda ciddi sıkıntıların yaşandığı da aşikâr. Ayrıca finans sektörü ülkeye üvey muamele yapan Arap kardeşlerin paralarının ahvalini dikkatle izlerken, helyum ihracatının da kara hattındaki blokaj nedeniyle bir süreliğine sıkıntıya düşen bir diğer ayak olduğunu ekleyeyim.

Aslına bakılırsa, yaşananların sadece Katar değil, krizi çıkartan ülkeler için de implikasyonları olduğuna ve/ya olacağına şüphe yok. Petrol fiyatlarının yıkılmasıyla birlikte son yıllarda eski güzel günlerini arayan bölgede, Katar ile çalışan firmalar için çeşitli sektörlerde, alanlarda yansımalar kaçınılmaz. Daha da önemlisi, zaten krizlerle kaynayan bir Ortadoğu konjonktüründe, üretilen son bunalım sayesinde bölgenin istikrar ve güvenilirlik hanesine eksi bir not daha uzun süre silinemez şekilde yazılmış oldu.

GERGİN BÖLGE

Katar’ın ne denli müreffeh bir ülke olduğu malum. 66.000 doları aşan kişi başına geliriyle, zenginlikte dünyanın tepelerinde geziniyor. Ülkenin son dönem hedefleri arasında bulunan enerji/emtia ağırlıklı bir ekonomiden çeşitlenmiş bir yapıya geçmek ise, gelecek için önem taşıyor. Hatta yaşanan krizle birlikte, konunun öneminin bir kez daha gün yüzüne çıkmış olduğu söylenebilir.