Petrolün yükselişi

70 dolara ramak kala yazmaya başlıyorum. Malumlarınız, 2014’teki yokuş aşağı hızlı inişi akabinde bu köşede zaman zaman gündeme getirdiğim petrol fiyatları, geçtiğimiz birkaç yıl boyunca satıcısını bedbaht, alıcısını ise (belli açılardan) bahtiyar etti.  Bununla birlikte çakıldığı yerden dalgalar eşliğinde yavaş yavaş yükselen petrol, son dönemde bu yukarı başlı seyrini güçlendirir bir hal aldı. Ben bu satırları yazmaya karar verdiğimde ekrandan varil başı 69 dolar küsurla geçen Brent petrolün, böylece 3 yılın zirvesine taşındığını görmüş oluyoruz. Küresel bir kıstas olan Brent’in yanı sıra, Batı Teksas ham petrolü WTI da 64 doları aşarak benzer bir 3 yıllık rekor kırmakla meşgul.

Bu minvalde fiyatlar yükselen seviyesiyle dikkat çekerken, bunun ne kadar ve ne derece bir süreklilik arz edeceği de haliyle merak ediliyor. Elbette gelecek dönemin fiyatlarını belirleyen üretim dinamikleri, çok coğrafyalı bilinenler ve bilinmeyenlerle, petrolün seyrini yönlendiren temel bir unsur olacak. 

Bol faktörlü bilmece

Bu kapsamdaki ilgili detaylara nispeten bilinen bir doneyle başlayacak olursak, OPEC marifetindeki işbirliğinden bahsetmek mümkün. OPEC ile Rusya önderliğindeki işbirlikçilerinin 2017 yılında üretimde gitmiş olduğu kesinti, kuşkusuz siyah altının kendine geliş hikayesinde olumlu bir rol oynadı. Burada, kartelin eski huylarından vazgeçip verilen sözleri tutması ise doğrusu takdirde şayandı. Öyle ki önümüzdeki dönemdeki petrol hikayesinde de, 2018’e uzatılmış bu karardaki kararlılık hatırı sayılır bir rol oynayacak.

Ve fakat konuşageldiğimiz ve geçenlerde İran Petrol Bakanı’ndan da adlı adınca işittiğimiz üzere, OPEC aslında 60 doların üzerine pek sıcak bakamıyor. Nitekim o mertebeden sonrası, özellikle ABD kaya petrolünde yeni yatırımlar riski kanalıyla hikâyeyi karıştırıyor. Ki projeksiyonlar da, ABD’nin petrol üretimindeki artışı bu yıl ilerleterek sürdürmesini bekliyor. Bununla birlikte söz konusu yeni yatırım mevzuu için, spot fiyatın ötesine de bakmak gerektiğini not düşeyim.

Kuvvetlenen talep