Düşünce tarihimizin yapı taşları

“Tanzimattan Günümüze Türk Düşünürleri” isimli abide eseri görünce, İslâmî ticaretin güncel meselelerine bir tanıtımlık ara vermek vacib oldu.

Bu yedi cilt ve 4986 sayfalık eserin hem editörü hem de her eksiği tamamlamaya koşan yazarı, bugün seksenine merdiven dayamış, yarım asırlık dostum Prof. Dr. Süleyman Hayri Bolay'dır.

Ömrü ilme, dine ve pek sevdiği milletine hizmetle geçen Süleyman Bey'in akademik faaliyet dalı Batı Felsefesi'dir. Ancak o, bu felsefe alanının ne mukallidi, ne taşıyıcısı, ne de hayranıdır; o, kendi değerlerini bilen, bütün düşünce sistemlerine ve adamlarına kendisi olarak bakabilen, “kökü mazide olan âtî” için emek veren bir güzel insanımızdır.

Nobel yayınları arasında bu yıl basılan eserin cilt muhtevaları şöyledir:
I-II. Siyasi, idari ve sosyal düşünce temsilcileri.
III-IV A, IV B. Bilimsel ve felsefi düşünce temsilcileri.
V. Ahlakî ve edebî düşünce temsilcileri.
VI. Dînî ve tasavvufî düşünce temsilcileri.
VII. Türk dünyası düşünür temsilcileri.

Düşünüce temsilcileri çerçevesinde 200 den fazla insanımızın kısa hayat hikayeleri ve özellikle düşünceleri, her biri üzerinde çalışmış ilim adamlarımız tarafından kaleme alınmış, projede bulunduğu halde bir kısmı ise yazarı bulunamadığı için şimdilik dışarıda kalmıştır.

Süleyman Bey'in “Sunuş” yazısında yer alan aşağıdaki cümleler eserin değerine ve hedefine belîğ bir ifade ile ışık tutuyor:
Ama zihnî gelişmenin yanında gençlerimizin ruhlarının ve kalplerinin de parlatılmasını, cilalanmasını hedefledik. M. Blondel'in dediği gibi düşünce aynı zamanda ilâhî bir nurdur. Ama bu yeterli değil. Biz, “Ben kimim, biz kimiz, nerdeyiz, ne yapabiliriz, nasıl yapabiliriz” gibi kimlik tespitini belirten sorulara cevap bulabilmek, kendi toplumumuzun kültürü içinden düşünce hayatımızın meselelerinin çözülmesine katkıda bulunmak için böyle bir araştırmaya giriştik. Ne olduklarını bilen topluluklar düşünerek yenilenmeyi, değişmeyi beraberinde götürebiliyorlar…