Saîd Nursî ve İslam devleti

Laik demokrasinin İslam ile bağdaştığını ve İslam devletinde hak ve özgürlükler bakımından Müslüman olmayanların Müslümanlara eşit olduğunu iddia edenlerin atıf yaptıkları yakın zaman mütefekkirlerimizden biri de Saîd Nursî merhum idi. Bu yazıda onun, İslam devleti, laiklik, hürriyet, eşitlik gibi konulardaki bazı ifadelerini nakledeceğim.

“Hürriyeti su-i tefsir etmeyiniz; tâ elimizden kaçmasın ve müteaffin olan eski esareti başka kapta bize içirmekle bizi boğmasın. Zira hürriyet, mürâât-ı ahkâm ve âdâb-ı şeriat ve ahlâk-ı hasene ile tahakkuk ve neşvünemâ bulur.” (Divan-ı Harb-i Örfî”, II, 1933.)
“Belki hürriyet budur ki: Kanun u adalet ve tedipten başka, hiç kimse kimseye tahakküm etmesin. Herkesin hukuku mahfuz kalsın, herkes harekât-ı meşruasında şâhâne serbest olsun.” (Münazarat”, II, 1941.

“… Ve meşreben ve fikren, müsavat-ı hukuk mesleğini kabul edenlerdenim. Ve şefkaten ve İslâmiyetten gelen sırr-ı adaletle, burjuva denilen tabaka-i havassın istibdat ve tahakkümlerine karşı eskiden beri muhalefetle çalışanlardanım… Fakat nev-i beşerin fıtratı ve sırr-ı hikmeti, müsavat-ı mutlaka kanununa zıttır.” Nursî, “Lem'alar”, I, 674.

“Asayişe, emniyete ilişmemek şartıyla herkes vicdanıyla, kalbiyle kabul ettiği bir metodu, bir fikri ile mesul olamaz... Hem bu millette ve bu hükûmet-i İslâmiye içinde eskiden beri bulunan Yahudiler ve Nasranîler, bu milletin dinine ve kudsî rejimlerine muhalif ve zıt ve muteriz oldukları halde, hiçbir zaman mahkeme, kanunlarıyla onlara o cihette ilişmemiştir.” (Emirdağ Lâhikası”, 1876)