Tenkidin altın kuralları
Allah Resûlü dışında bütün insanlar yanılabilirler, günah işleyebilirler, eksik ve noksan yapabilirler; bu insanlara alimler, erenler, şeyhler, dervişler, liderler, başkanlar, okumuşlar, cahiller… dahildir.Gerçek...
Allah Resûlü dışında bütün insanlar yanılabilirler, günah işleyebilirler, eksik ve noksan yapabilirler; bu insanlara alimler, erenler, şeyhler, dervişler, liderler, başkanlar, okumuşlar, cahiller… dahildir.
Gerçek bundan ibaret olunca iyi niyetle ve yapıcı tenkit ve tavsiyede bulunacak kimselerin şu hususlara riayet etmeleri gerekir:
Ehliyet
Ehliyetin iki önemli şartı bilgi ve ahlaktır. Tenkit ve tavsiyede bulunacak şahsın konuyu hakkıyla bilmesi ve ıslah etmek, düzeltmek, engellemek istediği kusurun, günahın, suçun, ayıbın kendisinde bulunmaması gerekir.
İyi niyet
Tenkitçinin niyeti yıkmak, bozmak, haksız olarak zarar vermek, yıpratmak, itibarsızlaştırmak, intikam almak… olmamalıdır. Niyet ve maksat kötüyü engellemek, günaha, suça, kusura batmış veya yönelmiş kimseyi ıslah etmek olmalıdır.
Ölçülü ve insaflı olmak
Ölçülü olmaktan maksadımız, tenkit edilen hususta abartı ve aşırılık bulunmaması; tenkit ve tavsiye üslubunun kötülüğün önem ve derecesine göre ayarlanmasıdır. İnsaflı olmak, ölçülü olmanın yanında haksızlık etmemek, kişiye hakkını vermek, hakkaniyetten ayrılmamak, iyiye iyi, kötüye kötü demek, gerektiği kadar empati yapmaktır.