Yeni ticari uygulamalar

Genel kurulun huzurunda yapılan Yeni Ticari Uygulamalar oturumunda beş ayrı tebliğ sunulmuş ve tartışılmıştır. Tebliğ ve müzakere sahipleri tekrar bir araya gelmiş, aşağıdaki sonuçları birer fetva olarak değil, sadece tartışılan konularda bir ilmi görüş açıklaması olarak değerlendirilmesini istemişlerdir. Burada görüşler nakledilecek ve tarafımdan da değerlendirmeler yapılacaktır.
Ağ pazarlaması (networking market)

“Ağ pazarlaması, muayyen bir malın insanları pazarlamaya çekmek için vesile kılınması ve katılımcıya üye yaptığı her bir şahıs mukabilinde belli bir ücret alma hakkı kazandıran sistemdir. Tabakalar halinde çalışan sistem herhangi bir çaba sarf etmeden pazarlamacı üyeye menfaat getirme esasına dayanmaktadır. Sistemi cazip kılan ürün satmaktan çok getirilen üyelerden elde edilecek primlerdir. Heyet, yukarıda tasvir edildiği şekliyle ağ pazarlama organizasyonunun barındırdığı garar unsuru ve diğer sakıncalar sebebiyle caiz olmadığı görüşündedir.

Heyet aşağıdaki şartların oluşması halinde ise ağ pazarlamasının caiz olacağı hususunda ittifak etmiştir:
1. Sistemin, sisteme yeni kişiler kazandırmaktan ziyade mal veya hizmetlerin tüketicilere satışını esas alması gerekir.
2. Ağ pazarlama sistemi ile çalışan firmanın iştigal konusu olan mal ve hizmetler fıkhın genel prensiplerine uygun olmalıdır. Fıkhen mal olarak kabul edilmeyen içki, domuz gibi ürünler ile diğer yasaklanmış mal ve hizmetler yer almamalıdır.
3. Sisteme dahil olurken herhangi bir isim altında katılımcıdan bir ücret talep edilmemelidir.