Yaşayan ölüler...

John Stuart Mill, İngiltere’nin yetiştirdiği ünlü ekonomist ve filozoflardandır; aynı zamanda devrimci bir yönü vardır. 
Mill, milletvekili seçildikten sonra kadınların oy hakları için bir yasa tasarısı hazırlamıştır. 
Parlamentoda oylama yapılır... 
Peki, sonuç ne olur? 
194 hayır...
73 evet... 
O yıllarda Amerikalı kadın, hem köleliğin kaldırılması için çaba harcıyor, hem de kendisine oy hakkı verilmesi için mücadele ediyordu. 
Amerika’daki siyahiler oy hakkı kazandıkları zaman, kadınlara sandık yasaktı. 
Avrupa’da ise kadınlar büyük bir savaşımın içinde. Bu mücadele kolay olmuyor. Dişe diş bir savaşım var. Oy hakkı aslanın ağzında. 
Toplu gösterilere katılıyor kadınlar, seçme ve seçilme haklarını elde etmek için... 
Birinci Dünya Savaşı patlak veriyor. Erkekler cepheye gidince, iş yaşamında kadınlar öne çıkıyor. Barış döneminde pek önemsenmiyor kadınlar. Hakları esirgenip geriye itiliyor. 
Türkiye’ye gelince... 
Türkiye Cumhuriyeti’nde kadınlar 1934 yılında oy hakkını elde ediyor. Aynı yıl başta Fransa olmak üzere Avrupa’nın pek çok ülkesinde kadınların seçme ve seçilme hakkı yok. Sandığa gidemiyor. 
Aydınlanma Devrimi’nin önemi burada... 
Türkiye’de kadın 1934’te sandığa gitti, Fransa’da ise 1944 yılında...

***