Kuleli kütüphanesi

14 Aralık 2013’te, bu köşede, İstanbul için büyük bir kütüphane tasavvurundan bahsetmiştim. Bağdat’ta kurulan Beytü’l-Hikme ya da Akdeniz’in incisi İskenderiye Kütüphanesi gibi şöhretli, Doğu’nun ve Batı’nın birikimini taşıyan bir kütüphanemiz olsa demiştim. Sayın Cumhurbaşkanı’nın, Başbakanlığı dönemindeki ‘Kanal İstanbul’ projesine atıfla, ‘Çılgın Kütüphane’ başlığını taşıyan yazıda tarif ettiğim kütüphane, 150 milyon kitabı olan British Library’nin önüne geçecek, sosyal alanlarıyla bir yaşam merkezi olacak, farklı kültür muhitlerini buluşturacak, bir tarihsel derinliği temsil edecekti. O günlerde, kitapseverlerin yoğun ilgisini gören yazı vesilesiyle, İstanbul’un bazı tarihi binalarını bu kütüphaneye çok yakıştırmıştık hatta. Tarihî Haydarpaşa Garı, bunlardan biriydi mesela. Kitap dostlarıyla ‘çılgın kütüphane’ye en çok yakıştırdığımız yer, kuşkusuz Kuleli olmuştu.

Kuleli ki, Necip Fazıl’ın ‘Ay ve güneş ezelden iki İstanbulludur’ dediği o büyülü ufkun tam ortasına denk geliyordu. Boğazda güneşin hem doğuşunu, hem batışını böylesine güzel bir açıdan temaşa edebilen başka bir mekan var mıydı? Kulesinden, Yahya Kemal’in, Nazım Hikmet’in, Orhan Veli’nin, Samiha Ayverdi’nin İstanbul’unu terennüm edecek kaç bina vardı bu sonsuz şehirde?

Fakat elbette Kuleli’ye, Peygamber ocağı saydığımız ordumuza subay yetiştiren kutsal bir ocak gözüyle bakıp, siluetini seyretmekle yetinirdik. Keşke 15 Temmuz hiç yaşanmasaydı da, Kuleli, kitapseverler için hep bir hayal kütüphane olarak kalsaydı. Fakat şimdi görüyoruz ki, 15 Temmuz’da yaşanan hain darbe girişiminin kirini, Kuleli’den ancak bir kütüphane temizleyebilir.

Anadolu irfanını sömürerek, din tacirliğine soyunan hainlerin, zihinlere ve kalplere bulaştırdığı kiri, temiz vicdanların, cesur yüreklerin ve değerleriyle barışık zihinlerin hükmettiği bir ilim yuvası aklayabilir. Darbeye açıkça arka çıkan Batı’nın gerçek demokrasi tarihini, hakkaniyetli kalemler yazabilir burada yeniden.