Yezidiler ve tasavvuf

İşid’in Yezidilere saldırması üzerine Türkiye›de Yezidilere yönelik büyük bir ilgi ve merak uyandı. Bu toprağın insanları Cumhuriyet dönemi boyunca uyutulmuş uykusundan uyanmaya ve etrafındaki komşularını keşfetmeye başladı.

Ama burada sistemli bir oyun ortaya çıkmaya başladı. Yezidiler üzerinden Tasavvufu karalama kampanyası da başladı. Yezidilikle tasavvufun ne alakası var diye sorabilirsiniz? Bunu anlamak için biraz Yezidilik tarihine bakalım. Günümüz Yezidiliğinin temeli bir Hanbeli alimi de olan ve Abdulkadir Geylani›nin çağdaşı olan 1162-1163›te vefat eden AdiyŞerefuddînEbu›l-Fezâil Bin Müsafir Bin İsmail Bin Musa Eş-Şâmi El-Baalbekî El-Emevî›ye dayandırılmaktadır.

Adiy bin Müsafir, Hakkari bölgesine gelerek buradaki Kürtler arasında İslam’ı yaymaya çalışır. Ardından kendi ismiyle anılan Adeviye tarikatını kurar. Adiy, aynı zamanda ciddi bir âlim olup ehli sünnet akaidi ile ilgili kitap da yazmıştır. Adiy›in çalışmaları sonucu İslam bölgede yayılır.

Fakat Adiy›in ölümünden sonraki dönemlerde tarikat giderek bidatlara, hurafelere saplanır. Zamanla âlimlerin yok olması üzerine tamamen islam dışı bir yapıya ve bugünkü Yezidiliğe dönüşür.

Bu, klasik Yezidiliğin tarihini anlatan varyanttır. Ama burada gözden kaçan unsur şudur. Yezidiler, Adeviye tarikatının zamanla bozulmasından dolayı ortaya çıkmadılar. Bilakis Adiy bin Müsafir, bölgeye gittiğinde burada eski Zerdüşt dini kalıntısına mensup insanlarla karşılaştı. Onları sahih İslam inancına getirdi.

Fakat aradan yüzyıllar geçmesi ve âlimlerin yetişmemesi sonucu bölge insanı eski inançlarına tekrar döndüler. Fakat bu sefer, içine Adiy›in de dâhil edildiği biraz da İslam›dan bazı unsurlar alarak yeni Yezidiliği (Zerdüştlüğü) kurdular.

YANİ YEZİDİLİK BİR TARİKATIN BOZULARAK SAPKIN HALE GELMESİNİN SONUCU DEĞİL, BİLAKİS İSLAM›DAN UZAKLAŞAN İNSANLARIN ESKİ PAGAN DİNLERİNE DÖNMESİDİR.

Müfid Yüksel her ne kadar Yezidiğili tamamen Adeviyye tarikatına bağlasa da bu yanlış bir yaklaşım olup, tasavvuf düşmanlarının da eline koz vermesine yol açmaktadır. Bu durum, tarikatların âlim şeyhlerin yönetiminde olması gerektiğini de göstermesi açısından önemlidir.