Din üzerinden siyasetin sınırı

Bugünkü iktidar partisi ilk kurulduğunda ve sonraki yıllar boyunca parti sözcüleri sürekli “Biz din üzerinden siyaset yapmayacağız” sözünü tekrarlıyorlardı. Erdoğan, 2004’te “Uluslararası Muhafazakarlık ve Demokrasi Sempozyumu”nun açılışında yaptığı konuşmada “Din üzerinden siyaset yapmak, dini araç haline getirmek, din adına dışlayıcı bir siyaset yürütmek hem toplumsal barışa hem siyasi çoğulculuğa hem dine zarar vermektir”demişti. Konuşmasının devamında da “Din, mukaddes ve ortak bir değerdir. Bunu kimse, siyasi tarafgirlik konusu yaparak bölünme ve arayışlara sebebiyet vermemelidir” görüşünü savunmuştu.

Haklıydı Erdoğan. “Din elden gidiyor” siyasetinin uzun vadede fayda değil zarar getirdiğini tarihteki örneklerden görüyoruz. Ne var ki belirli bir tarihten itibaren bugünkü iktidar partisi de toplumun dindar/muhafazakar çoğunluğunu seçmen tabanı olarak konsolide etmenin kolay ve kullanışlı bir siyaset yöntemi olduğunu fark edip bu istikamete yöneldi. Hatta son zamanlarda bu politikanın dışında seçmenini yanında tutabilecek başka hiçbir enstrüman bırakmadı kendi masasında.

Bu da aslında çok ciddi bir sorun oluşturuyor kendisi açısından. Ancak son yıllarda en başta ekonomi olmak üzere birçok alanda sergilenen başarısızlıklar bundan başka yöntemlerle seçmenden oy isteme imkanı bırakmadığı için çaresizlikten daha da fazla sarıldılar bu yanlışa.

Bir diğer sorun iktidar partisinin sık sık iktidarda olduğunu unutmuş görünerek dini konulara ilişkin şikayetlerle halkın karşısına çıkması. İlk zamanlarda bir parça karşılık bulmuş olsa da şimdilerde artık eskisi kadar iş yapmıyor bu yöntem. Çünkü iktidarda bulunan bir kadronun şu veya bu değerin elden gittiğine ilişkin şikayeti tabiatıyla bu konuda muhalefetteki grupların toplumda yaratabilecekleri motivasyon kadar etkili olamaz. AK Parti de zaten çoktandır “İktidardayız ama muktedir değiliz” diyebilecek halde değil. Bütün imkanlar ellerinde. Hatta belki bu ülkenin tarihinde daha büyük siyasi güce sahip olmuş iktidar yok. Sultan Hamit ve Atatürk dönemleri dahil.

Bu bakımdan İstanbul ve Ankara belediyelerine muhalefet ederek oylarını artırması da “Dinimize saldırı var” diyerek küskün muhafazakar kitleyi yanına çekmesi de bu saatten sonra sonuç getirebilecek işler değil.

Diğer yandan, “Din elden gidiyor” siyasetinin de doğal bir sınırı var. Bu sınır toplumun din anlayışı. Bir ülkede insanlar dinden ne anlıyorlarsa “din elden gidiyor” denildiğinde elden gidenden de onu anlarlar. Söz gelimi “dine saldırı var” iddianıza delil olarak Sezen Aksu’nun şarkısını gösterirseniz bunu ikna edici bulacakların sayısı pek fazla olmaz.