“Soykırım”

Konferansa gittiğimiz Tokat’ta, şehrin ortasındaki kaleye çıkıp etrafı temaşa ederken, mihmandarlarımız eski Tokat’ın kale eteğindeki bir mahallesini gösterip “Burada Ermeniler yaşardı” dediler.
Tabiî, şimdi oralarda eski sakinlerinden eser yok. Yıllar önce buraları terk etmişler. Ve kimbilir bazıları da meşhur tehcir dalgasında yaşanan üzücü hadiselerin kurbanı olmuşlar.

Vatanın bir başka köşesi olan Van’da ise, Birinci Dünya Savaşıyla gelen Rus işgali sırasında bütün Müslüman evleri bazı Ermenilerce tahrip ve sakinleri katledilirken, sadece Ermeni mahallesi ayakta kalmış.

Bediüzzaman harp ve esaret sonrası Van’a gittiğinde kaleye çıkıp bu hazin manzarayı gördüğünde yaşadığı hissiyatı On Üçüncü Rica’da çok duygulu bir üslûpla anlatıyor.

Gerçek şu ki, tarih kitaplarında kuru bir dille tek yanlı anlatılan savaş, işgal, tehcir olayları sırasında çok büyük dramlar yaşandı.