Türkiye’nin Orta Doğu politikası - IV: Sınırlar ve engeller

Türkiye’nin Orta Doğu politikasının etkinliğini sınırlandıran, birbiriyle yakından ilişkili üç faktörden bahsedilebilir: Küresel aktörler, terör örgütleri ve iç istikrar.
Türkiye, Orta Doğu’daki diğer bölgesel güçlerle benzer ekonomik ve askerî kapasiteye sahip bir ülke olarak özellikle kendisine komşu bölgelerde müdahalelerde bulunabilir, ancak bu bölgede çıkarları olan ABD ve Rusya gibi küresel aktörlerin Orta Doğu’daki etkinlikleri Ankara’nın hareket alanını ciddi şekilde sınırlandırıyor. Bu yüzden Türkiye, Orta Doğu siyasetini şekillendirirken bu küresel aktörlerin bölgeye yönelik politikalarını hesaba katmak, onlarla doğrudan karşı karşıya gelmekten kaçınmak ve çıkarları gereği bir küresel aktörle rekabete girecekse diğerleriyle onu dengelemenin yollarını aramak zorundadır.
Eğer bu küresel aktörlerin herhangi birinde, İsrail’in sahip olduğu gibi güçlü bir lobisi yoksa, onlarla kalıcı stratejik ortaklıklar kuramayacağını ve bu ülkelerin ancak taktik iş birliklerine yanaştığını bilerek hareket etmeli ve kendisi de bunlarla kuracağı ortaklıkların taktik iş birliklerinden öteye geçmeyeceğini unutmamalıdır. Türkiye, kendi çıkarlarına zarar veren politikalar izleyen küresel güçleri, bölgede etkin olan başka küresel aktörlerle olduğu gibi bölgesel güçlerle kuracağı iş birlikleriyle de dengeleyebilir.