‘Küresel enerji’de tüm kartlar masada-1

Rusya-Ukrayna gerginliği 4. haftasını geride bırakırken, küresel emtia piyasaları ve küresel finans piyasalarının da ötesinde, esas küresel enerji piyasalarında ciddi bir depreme ve belirsizliğe sebep oldu. Mevcut 'Küresel Enerji Denklemi'nde, bugünden yarına tedarikçi ülkeler ile ithalatçı ülkeler arasındaki alışverişi, arz-talep dengesini değiştirmek neredeyse imkansız. Çünkü, her şeyden önemlisi, tedarikçi ülkelerin neredeyse tümünün en az 3 ile 5 yıl arasında orta ve uzun vadeli tedarik kontratları var. Bu nedenle, bu ülkelere bir anda dönüp, 'tedariklerini başka bir coğrafyaya kaydır' demek neredeyse imkansız. Bu noktada, bilhassa petrol ve doğalgazda önde gelen tedarikçi konumundaki ülkelerin tümüyle 'küresel fosil yakıtlar' denklemini yeniden kurman gerekiyor.
Dünyanın günlük olarak en önemli petrol tedarikçi ülkesi, ortalama her gün küresel piyasaya 6,5 ile 8 milyon varil arasında petrol ihraç eden Suudi Arabistan. Suudi Arabistan'ı günlük olarak 4,5 ile 6 milyon varil arasında değişen ihracatı ile Rusya takip ediyor. Irak 2012'den bu yana, küresel piyasaya ihracat amaçlı olarak verdiği petrolü 2 milyon varilden 4 milyon varile çıkarırken, ABD, 2012'de, 41 yıl sonra kaldırdığı ihracat yasağı sonrasında, 2013'den bu yana aralıksız arttırarak 3 ile 3,4 milyon varil arasında bir seviyeye çıkararak, Kanada'nın 2,5 ile 3,3 milyon varil arasındaki günlük ihracatını artık aşmış durumda. Ülkelerin günlük üretimi ile, günlük ihracatını birbirine karıştırmayalım.
Dünyanın en önemli petrol üreticisi şu anda günlük bazda 16 milyon varili dahi geçebilen üretimi ile ABD. ABD'yi 13 milyon varil ile Rusya, 12 milyon varil ile Suudi Arabistan takip ediyor.