Çocuklarda travma

Değerli okuyucular; “Travma” sözcüğü yaralanma anlamına gelir. Bu anlamıyla tıp alanında kemik ya da doku hasarlarını içeren fiziksel yaralanmaları tarif etmek için kullanılır. Ruhsal ve duygusal alanda ise; algılama, hissetme, düşünme, hafıza ya da hayal kurma gibi süreçler belli dönemlerinde ya da uzun vadede, işlevleri belirgin derecede kısıtlanmışsa ruhsal bir yaralanmadan söz edilebiliyor demektir. 

Okulda öğretmenin, ailenin ve/veya arkadaş çevresinin çocuğa fiziksel ve/veya sözel şiddet uygulaması, çocuk için ciddi bir travma kaynağıdır. Çocuk bu durumda içe kapanabilir ya da saldırganlaşabilir ve huzursuzluk, huysuzluk hali git gide artabilir. Her iki durumda da çocuğa psikolojik destek gereklidir.

Arkadaşları tarafından alay edilen ve dışlanan çocuk da duygusal olarak istismar edilmiş durumdadır. Öğretmenin, okul yönetiminin ve ailenin bu durumu fark etmesi, çocukta meydana gelen travmaları ve duygusal hasarı görebilmeleri, çocuğa psikolojik destek sağlanması gereklidir. Aynı zamanda geleneksel bakış açılarını değiştirmeleri, aynı uygulamaları (ceza niteliğinde) kendilerinin de okulda ve evde uygulamamaları oldukça önemlidir.

Öğretmenin ve/veya ailenin ilgisizliği ve ihmali de çocuk için duygusal olarak yaralanma nedenidir. Çocuğun ihtiyaçları ve istekleri, özellikle duygusal durumu göz ardı edilir. Bu durumda çocukta güvensizlik, içe kapanma, sosyal kaygı gibi durumlar oluşabileceği gibi tersi olarak agresyon, antisosyal davranışlar gibi durumlar da söz konusu olabilir.

Çocuk yaşadıklarını dile getirmeyebilir. Bu durumda davranış değişiklikleri gözlenmeli ve mutlaka nedenleri araştırılmalıdır.