Cumhuriyet öğretmenleri

Herhalde tüm toplumda, üzerinde en fazla mutabakat sağlanan konu “eğitimin önemidir.” Hangi fikirden olursa olsun yurttaşların ortak görüşü, iyi bir eğitimle her sorunun ortadan kaldırılabileceğine dairdir. Ancak eğitimin kalitesi konusunda kastedilen şeyin sadece binalar ya da lüks araçlar olmadığı da aşikardır. Her şeyden önce eğitim sisteminin zamanın ve ülkenin koşullarına uygun olması, mevcut durumu iyi analiz etmesi ve hepsinden öte “idealist öğretmenlerin” varlığı kaçınılmazdır. 
DÖRT BİR YANA OKULLAR
Aynı zamanda “Başöğretmen” olarak da bilinen Atatürk’ün ve onun ardından gelen Cumhuriyet kadrolarının eğitime bakışı da tam olarak böyledir. Atatürk ve arkadaşları, Anadolu’nun isimsiz çocuklarının ancak doğru eğitim politikalarıyla kendi kabuklarını kırabileceklerini ve isimlerini tarihe yazdırabileceklerini düşünüyorlardı. Anadolu’nun dört bir yanında açılan okullar, köylere kadar Cumhuriyet fikrinin idealist öğretmenler eliyle götürülmesi, Köy Enstitüleri gibi çağ açan, milletin kaderini değiştiren uygulamalar hep aynı inancın, “eğitimle her şeyin değiştirilebileceğine” olan inancın ürünleriydi. Atatürk, dünyadaki örnekleri de takip ediyordu elbette. Finlandiyalı birkaç idealist eğitimcinin neler yapabileceğini gösteren “Beyaz Zambaklar Ülkesinde” romanının tavsiye edilen eserler arasında yer alması ve Anadolu’nun bir gelincik tarlasına dönüştürülmesi çalışmalarında aynı idealist bakış açısının benimsenmesi de tesadüf değildir. Tam aksine hissedilen inancın yansımalarıdır. 
Elbette bu durum Atatürk ve mücadele arkadaşlarının deneyimlerini de yansıtmaktadır. Osm...