Değişen savaşlar, değişmesi gereken anlayışlar

Mete Han’ın savaş denince aklına gelenlerle Fatih Sultan Mehmet’in savaştan anladığı şeyler muhtemelen çok büyük farklar içermiyordu. Teknolojik olarak elbette Fatih’in ordusu çok daha güçlüydü ama savaş demek; muharebe sahası, kan, gözyaşı, kılıç şakırtısı, at kişnemesi, toz-toprak, cesaret, fedakârlık vs. demekti.

Ancak geçen zaman içinde savaş kavramı dramatik bir değişim gösterdi. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri; Yemen’de, Afganistan’da, Pakistan’da “terörle savaştığını” iddia ederken ve yüzlerce kişiyi öldürürken muharebe sahası ortadan kalkıyor zira hedef Yemen’de ama operasyon merkezi Yemen’den on binlerce kilometre uzakta bir askeri üste ya da bir savaş gemisinde. Bombalar bir yerlere yağıyor, insanlar ölüyor ama bombayı ateşleyen sadece ekranında beliren parlamayı görebiliyor. Bu anlamda savaşın ne sesi oluyor, ne de kanı. Bir bilgisayar oyunu gibi işliyor yeni savaş düzeni. Joystickler, renkli ekranlar, gözlükler, kulaklıklar eski model silahların yerini alıyorlar. Belki de hayatı boyunca hiçbir çatışmaya girmemiş bazı askerler uzaktan bastıkları düğmelerle yüzlerce kişinin hayatına mal olan bombaları salıveriyorlar gökyüzünden. Bu anlamda savaşın vazgeçilmezi gibi görünen cesaret ve fedakârlık da ortadan kalkıyor. Muhtemelen bir şehrin en korkak adamlarından biri Nevada çölünün ortasında, sağ elinin altında karton bardakta kahvesini yudumlarken öldürüyor hasımlarını. Mesaisi bitince de elbiselerini çıkarıp, kapıda bekleyen spor arabasına binerek evine gidiyordur. Onu bekleyen karısına ve çocuklarına sarılırken muhtemelen “Günün nasıldı?” sorusuna “Yorucu bir gündü! Kurt gibi açım!” yanıtını verip gülüp oynamaya başlıyorlardır.