Gaflet perdesini yırtan sarsıntılar

GÜNÜN TARİHİ: 15 Ağustos 1984
Yakın Türkiye tarihinin en sarsıcı, en yıkıcı ve maddî-manevî en hasarlı depremi, bundan 17 sene önce bugün meydana geldi.

Marmara Denizi çevresi başta olmak üzere, Türkiye coğrafyasının neredeyse yarısında hissedilen bu sarsıcı zelzele, hem gaflet mevsiminin, hem gaflet vaktinin tam ortasına isabet etti.

17 sene önceki 17 Ağustos Zelzelesi, öyle bir patlayış ve gürültü ile sadâ verdi ki, gafletin en derin tabakasında ve en koyu karanlığında uyandırıp kısmen de olsa intibaha getirdi.

“Kısmen” diyoruz; zira, tam intibah bir türlü hasıl olmadı, olamadı. Bir çok şey, sadece lâfta, yahut kâğıt üstünde kaldı.

* * *

Evet, iş lâfa geldi mi, hemen her şeyi konuştuk ve adeta mangalda kül bırakmadık.

Lâkin, sıra icraata ve gerekli tedbirleri almaya geldiğinde, kaplumbağa hızından bile geri kaldık, maalesef...

Lütfen, birileri çıkıp da bize eski yapılar için konulan "Mecburi Deprem Sigortası" hikâyesini anlatmasın.

Eski yapı, eski haliyle durdukça, sigorta vergisi ödenmiş, ödenmemiş ne fark eder? Yani, o sigorta, o binayı muhtemel bir depremin sarsıntısından koruyabilir mi?

İşte, asıl mesele bu: Depreme karşı binanın korunması ve fizikî olarak dayanıklı hale getirilmesi.

Peki, bu yönde ciddiye alınabilecek herhangi bir çalışma yapıldı mı, şimdiye kadar?

Ne yazık ki, ancak “devede kulak” kàbilinden...

Gerisi makyaj, boya, badana, mantolama, vesâire.

Lâkin “deprem”dir bu. Asla unutmaya gelmediği gibi ihmale de gelmez: Büyük depremler, ne boya dinler, ne badana; ne makyaj dinler, ne de süsleme... Vurduğu zaman, temeli çürük bilumum yapıları yıkarak hâk ile yeksân eder.

Bu ciddî riskler karşısında, yapılacak olanlar, yapılması gerekenler bellidir.