Hasan Âli ve şaibeli Köy Enstitüleri

GÜNÜN TARİHİ: 28 Aralık 1938
M.Kemal’in ölümünden sonraki ilk kabine değişikliği: Hasan Âli Yücel, 28 Aralık 1938’de Millî Eğitim Bakanlığına getirildi.

İsmi türlü şaibelerle tarihe geçen meşhûr Köy Enstitülerinin kurucusu olan Hasan Âli’nin doğumu (1897) gibi ölümü (1961) de İstanbul’da oldu.

Öğretmen okulundan sonra İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü'nü bitirdi ve Aralık 1922'de öğretmenliğe başladı.

1932’de kurulan Türk Dili Tetkik Cemiyetinde (Türk Dil Kurumu) aktif şekilde çalıştı. 1935’te CHP’den İzmir milletvekili olarak Meclis’e girdi. Onun Bakan olması ise, tam da M. Kemal’in ölümünden sonraki ilk kabine değişikliğinde mümkün olabildi.

* * *

Hasan Âli, fikrî-felsefî yönden aynı olmakla beraber, ekip arkadaşlığı itibariyle M. Kemal’den çok İsmet Paşaya yakın bir isim idi.

Bu sebeple, İsmet, M. Kemal’in ölümünü fırsat bilerek, onu hemen Bayar’ın kabinesine soktu ve tâ 1946’nın sonlarına kadar da onu aynı makamda tutmaya çalıştı.

Öyle ki, Hasan Âli’nin kabineye alınması, bir ay kadar sonra (25 Ocak 1939) Başbakan olacak Dr. Refik Saydam’dan bile daha mühim ve daha âcil bir mesele olarak göründü.

Zira, Reisicumhur İsmet Paşa, bu “Kudretli Bakan”ın marifetiyle, eğitim hayatında köklü bir değişiklik yapmayı tasarlıyordu.