İki büyük fâcia: Sarıkamış ve Altı Ok

GÜNÜN TARİHİ: 5 Ocak 1918-37
Yakın tarihimizde yaşanmış iki büyük fâcianın tarihi tam tamına 5 Ocak gününe denk geliyor.

Bu fâcialardan biri “askerî-siyasî” mahiyette olup 5 Ocak 1915’te Sarıkamış’ta vukûa geldi.

Diğeri ise, “siyasî ve ideolojik” karakterli olup 5 Ocak 1937’de Ankara’da yaşandı.

Şimdi, sırasıyla ve kısaca bu fâcialardan söz edelim.

Kafkaslar’da hezimet

Son derece zor ve karmaşık şartlar altında 22 Aralık günü Ruslara karşı başlatılan meşhûr Sarıkamış Harekâtı, 5 Ocak 1915 günü büyük bir fâcia, dahası yürekleri dağlayan bir trajedi ile noktalandı.

Daha Rus ordusuyla karşılaşıp çatışmaya giremeden, bilhassa dondurucu soğuktan ve bulaşıcı hastalıklar sebebiyle, buradaki yaklaşık 90 bin kişilik ordumuzun yarıdan fazlası vefat edip şehit düştü.

Sarıkamış’ta yaşanan bu perişaniyet ve fecâat neticesi, Rus ordusu, Ermeni çetecilerin klavuzluğunda hızla ilerlemeye başladı. Öyle ki, ilkbahara doğru Erzurum'u da geçerek Van sınırına gelip dayandı.

Düşman kuvvetleri karşısında savaşacak düzenli bir ordu bulamayan ateş gücü yüksek Rus birlikleri, Mayıs ayında Van'ı işgal ile (Ki, "Tehcir Kànunu" o zaman çıktı) Muş ve Bitlis istikametine doğru aynı sür’atle ilerlemeye devam etti.