Lozan ve Başkent görüşmeleri

GÜNÜN TARİHİ: 3-13 Ekim 1923
İsviçre'nin Lozan şehrinde nihaî imzaların atıldığı (24 Temmuz 1923) Lozan Barış Antlaşmasının TBBM’de kabul ve tasdik tarihi yaklaşık bir ay sonra, yani 23 Ağustos 1923'tür.

Bu tasdik tarihinden yaklaşık 6 hafta kadar sonra (2 Ekim), yabancı (işgal) askerlerinin son birlikleri de Türkiye topraklarını terk edip gitti.

Ekim ayının ilk haftasında ise, yeni Türkiye’nin “Başkenti, Başşehri”nin neresi olacağı konusu gündeme geldi.

Esasen, daha evvel de mükerreren gündeme gelen bu meselenin, artık resmî olarak kesinlik kazanması gerekiyordu.

Millet Meclisi’nde yapılan kulis, görüşme ve müzakerelerde, ağırlıklı fikir “Ankara”da temerküz etmekle beraber, umumun görüşü “Ankara, Kayseri, Sivas müsellesi” yani üçgeni içindeki bir merkezin olması yönündeydi.

* * *

Birkaç gün süren kulis faaliyetlerinin ardından, 9 Ekim 1923 günü Hariciye Vekili İsmet Paşa ve bir grup arkadaşının imzasıyla, Millet Meclisi Başkanlığına—henüz tasarı halindeki—şu tek maddelik kànun teklifini sundular: “Türkiye Devletinin makarr-ı idaresi (başkenti) Ankara şehridir.”