Sultan V. ve VI. Mehmedler

GÜNÜN TARİHİ: 3-4 Temmuz 1918
Osmanlı’nın son iki padişahı: Sultan V. Mehmed Reşad ile Sultan VI. Mehmed Vahdeddin.

Sultan Beşinci Mehmed, 3 Temmuz (1918) günü Hakk’ın rahmetine kavuştu. Sultan Altıncı Mehmed Vahdeddin ise, ondan bir gün sonra Osmanlı tahtına “Son Padişah” olarak geçti. Şimdi, bu son iki padişahı biraz daha yakından tanımaya çalışalım.

İttihatçıların gölgesinde

Osmanlı padişahları içinde en tâlihsiz olanlardan biri sayılan Sultan Mehmed Reşad, yakalandığı şeker hastalığından kurtulamayarak 74 yaşında vefat etti.

Onun büyük ve şanssızlığı ve talihsizliği 600 yıllık devletin içte ve dışta, üstelik hemen her kademede yıkılışa doğru gittiğine yakînen şahit olmasından kaynaklanıyor.

Amcası Sultan Abdülaziz, onun gözleri önünde devrilip (1876) katledildi. Büyük kardeşi Sultan II. Abdülhamid'in tahta geçmesinin ardından, her ihtimale karşı kontrol altında tutularak bir nevi hapis hayatı yaşamak mecburiyetinde bırakıldı.

Bu çileli hayat, tam 33 yıl devam etti. 1909'da ağabeyi komitacılar tarafından devrildi ve kendisi tahta çıkarıldı. Komitacı İttihatçıların gölgesinde kaldı ve adeta onların kuklası durumuna düştü.

Tam bir zaaf ve acziyetin ifadesi olan bu vaziyet bir yana, 1911'den itibaren çoğu mağlûbiyet ile sonuçlanan zincirleme savaşlara şahit oldu: Trablusgarp (Libya) Savaşı, Ege'de İtalyan Harbi, Birinci ve İkinci Balkan Harbi, son olarak da Birinci Dünya Harbi.