Türk Ocakları ve Barbaros heykeli

GÜNÜN TARİHİ 25 Mart 1912-1944
Yıllar sonra “aksülamel”, yani reaksiyoner bir hareket olarak ortaya çıkacak “Kürtçülük cereyanı”nı tetikleyen ve ona kaynaklık eden meşhûr Türk Ocakları, 25 Mart 1912’de resmen kuruldu.

Celâdet Bedirhan gibi Kürt-Teali Cemiyeti kurucularının da itirafıyla, siyasî ve ideolojik Kürtlük hareketine zemin ve malzeme hazırlayan Türk Ocakları, aslında tâ 1909’lardan itibaren kendini ciddî manada hissettirmeye başlamıştı. Hareket Ordusu içinde bulunan ve darbeden sonra kilit noktalara yerleşen Yahudiler, Dönmeler, Masonlar ve ırkçı Turancılar, yaklaşık dört yıl müddetle bu “Frengî illeti”ni kitlelere bulaştırmaya çalıştı.

1912'de resmî teşekkülü tamamlanan Türk Ocakları'nın kurucular listesinde yer alan şahısların isimlerini şu şekilde sıralayabiliriz: Kırım kökenli Yusuf (Yafes-Josef) Akçura, Hamdullah Suphi (Tanrıöver), Ziya Gökalp, M. Emin Yurdakul, Halide Edip, Adnan Adıvar, Ahmet Ferit Tek, Fuat Köprülü, Ahmet Ağaoğlu.

İşte, o  tarihten yaklaşık altı yıl sonra (1918), bu cereyanın tam zıddı olarak Kürtçülük hareketi canlandırıldı. İşgal altındaki İstanbul merkezinde Kürt-Teali Cemiyeti teşkil edilerek, ecnebilerle dirsek teması kuruldu.

* * *

Üstad Bediüzzaman’ın Van-Horhor’dan eski bir talebesi olan Müküs'lü (Bahçesaray) Hamza Efendi, milliyetçi cereyanların kıyasıya çarpıştığı o dönemde, İstanbul Üniversitesindeki Türkçü hocalardan aldığı aksülâmel ile o da Kürtlük hareketine meyleder, hatta o menfî cereyana kapılır.

Rusya’dan esaret dönüşü o talebesiyle buluşan Bediüzzaman, bu üzücü hadiseye dair şunları ifade eder: "...Ben, dört sene sonra esaretten gelince (1918) onunla konuştum. Hamiyet-i milliye bahsi oldu. O dedi: 'Ben şimdi, rafizi bir Kürdü, sâlih bir Türk hocasına tercih ederim.' Ben de 'Eyvah!' dedim. 'Ne kadar bozulmuşsun!' Bir hafta çalıştım, onu kurtardım, eski hakikatli haline çevirdim.” (Tarihçe-i Hayat: 128)