Yakın tarihten ibretlik tevâfuklar

GÜNÜN TARİHİ: 17-20 Eylül 1943
Tarihî olaylar, aynen tekerrür etmez; sadece önemli benzerlikler gösterir.

Zira, mahiyetleri itibariyle bazı benzerlikleri arzetmekle beraber, hemen her tarihî hadisenin hem aktörleri ile faktörleri, hem de zaman aralığı ile zemin genişliği birbirinden farklıdır.

Yani, “Aynı nehir suyunda iki kez yıkanmak mümkün olmadığı” gibi, farklı zamandaki iki tarihî vak’a da birbirinin aynısının tıpkısı olmaz.

Dolayısıyla, her hadiseyi kendi şartları ve özellikleri ile tahlil edip öyle değerlendirmek icap eder.

* * *

Cüz’î-küllî benzerlikler bir yana, dikkat çekici bir diğer nokta, tarihî olaylar arasındaki münasebetler ve tevâfuklardır.

İşte, bugün bunlardan bir tanesi üzerinde durmak istiyoruz.

O da kısaca şudur:

Tarih 17 Eylül 1943

* İsmi Necip Fazıl ile bütünleşen Büyük Doğu Mecmuasının ilk sayısı, tam da o gün çıktı.

* Necip Fazıl’ın müridi olduğu 80 küsûr yaşındaki Şeyh Abdülkhakim Arvasî, tam da o gün 40 müridiyle birlikte İstanbul’dan İzmir taraflarına doğru sürgüne gönderildi. (İki ay kadar sonra Ankara’da vefat etti.)

* Yine aynı tarihte, Bediüzzaman Said Nursî ve talebelerine yönelik Kastamonu’dan başlatılan ve Isparta gibi diğer bazı merkezleri de içine alan dehşet verici bir operasyon yapıldı.

* Bediüzzaman Hazretlerinin (mübarek Ramazan gününde) Kastamonu’dan alınarak Ankara’ya getirilmesi, Valilik makamına götürülmesi ve orada Vali Tandoğan’la şiddetli münakaşaya mecbur kalması, tam tamına 73 sene evvel bugün (20 Eylül 1943) vuku’ buldu.