CIA ve neşter atılan ilişkiler
Türkiye ile ABD arasındaki giderek yükselen gerilimin çok daha derin nedenleri olmasına rağmen biri papaz diğer konsolosluk görevlisi iki kişinin öne çıkması şaşırtıcı ama basit değil. Arka...
Türkiye ile ABD arasındaki giderek yükselen gerilimin çok daha derin nedenleri olmasına rağmen biri papaz diğer konsolosluk görevlisi iki kişinin öne çıkması şaşırtıcı ama basit değil.
Arka planında diğer büyük sorunlarla da ilgili bir ilişki biçimi var. II. Dünya Savaşı sonrası NATO üyeliğiyle başlayan ve üst-ast biçiminde konumlanan bir Türkiye- ABD ilişkisi bu... Soğuk Savaş döneminde kirli ve kanlı olaylarla karşımıza çıkan Gladyo veya bizdeki adıyla kontrgerilla bu ilişkinin bir ürünü.
Türkiye'de 1950'den sonra ABD'li olmak bir ayrıcalıktı. CIA mensubundan konsolosluk irtibat görevlisine, askeri yetkiliden öğretim üyesine, sıradan ABD'li bile Türkiye'ye kendi çiftliği muamelesi yapıyordu. Askeri ve siyasi müttefiktik, CIA ajanları cirit atıyor, MİT'in dış istihbarat yapması bile istenmiyordu.
Bu eşit olmayan ilişkiye Türkiye'de, zaman zaman itiraz edildi ama bitirilmedi. Şimdi ilk kez bu anlamda bir altüst oluş yaşanıyor. Tartışmanın odağında ise Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Bir papaz da sizde var. Siz de onu bize verin" dediği Rahip Andrew Brunson ve ABD Konsolosluk irtibat görevlisi Metin Topuz var.
Her ikisi de FETÖ ile ilişkili ve "casusluk"la suçlanıyor. ABD vatandaşı İzmir Diriliş Kilisesi Rahibi Brunson İzmir 5. Sulh Ceza Hâkimliği'nin 9 Aralık 2016 tarihli kararıyla FETÖ/PDY üyeliğinden tutuklanmıştı. Topuz ise bir süre önce gözaltına alınıp tutuklandı.
Peki, neden ABD bu işi bu kadar büyütüyor ve neden bu isimleri önemsiyor? İşin sırrı tam da ABD'nin bu tavrında saklı... Bu iki isim de bir rahip ve bir irtibat görevlisinden çok daha fazlası ki ABD, Türkiye gibi 50 yıllık müttefikiyle ilişkiyi bozmayı bile göze alabiliyor. Kuşkusuz başka nedenler de var ama bunun öne çıkması basit bir şey değil.
Bu çıkış, yıllardır göz yumulan CIA'nın faaliyetlerine neşter atıldığı anlamına geliyor. Papaz'la Topuz bunun için önemli. Bir irtibat görevlisi olarak sunulan Topuz'un İstanbul Emniyet Müdürlüğü ile ilişkilerine bakıldığında bu gerçeği görmek mümkün.