Dış politikada da yeni Türkiye eskisinden çok farklı

Türk-Amerikan ilişkileri, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Başkan Trump'la görüşmesinden sonra tabii ki eskisinden daha iyi olacaktır. Ama bu iki ülkenin eski günlerdeki gibi olmaları da beklenmemelidir. Çünkü ABD'nin dış ilişkilerinin yönünü sadece Başkan belirlemiyor... Pentagon, istihbarat örgütleri, silah sanayicileri ve çeşitli çıkar grupları, Başkan'dan çok daha etkilidirler.

Trump'ın işi zor
Nitekim Trump daha önce ne söylediyse, bir anda bunun tam tersini yapmak zorunda kalmıyor mu? Seçim kampanyasında da, başkan seçildikten sonra da Müslüman ülkelerin insanlarını ABD'nin güvenliğinin tehdidi olarak göstermişti. Amerikan işgalindeki Irak'ın vatandaşlarına bile vize yasağı koymuştu. Hemen sonra bu yasağı kaldırmakla kalmadı. İlk yurtdışı seyahatine Suudi Arabistan'ın ziyaret edilmesini de koydu. Çünkü ABD Suudilere silah satacak.

1 Mart tezkeresi
Türk-Amerikan ilişkilerine bu açıdan baktığınızda, eski düzenin kırılma noktası 2003'te, 1 Mart Tezkeresi'nin TBMM'de reddedilmesidir. Bu olay Pentagon'la Türk Genelkurmayı arasındaki derin ilişkiyi bozmuştur. Ve zamanla Türkiye'de Silahlı Kuvvetler dahil tümvesayet kurumlarının hizaya getirilmeleri sürecinde, Türk-Amerikan ilişkileri de normal bir zemine oturmuştur. Artık iki ülke de kendi çıkarlarını ön planda tutan ve eşit düzeydeki bir dostluğun taraflarıdır.

Çok taraflı ilişkiler
Kısacası Yeni Türkiye dış ilişkilerde de eskisinden farklı bir zemindedir. ABD'ye ya da Almanya'ya teslimiyet artık söz konusu değildir. Türkiye Rusya ile de Çin ile de dostluk etmekte ve hatta stratejik önemdeki yatırımlarda bu ülkelerle ortaklığa girmektedir. Tabii ki Erdoğan'ın Trump'la görüşmesi iyi olmuştur. Ama ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi Ross Wilson'un şu gözlemi de bir gerçeği yansıtıyor: