Lozan’ı hâlâ kutsuyoruz ama Lozan’dan bu yana her şey çok değişti
Lozan Antlaşmasının yıldönümünde, özellikle dış siyasette hiçbir şeyin ebedi olmadığını hatırlamamız gerekiyor. Lozan tabii ki hâlâ Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunu belgeleyen en önemli uluslararası hukuk metnidir.
Ama bugün Lozan'dan kalanlara bakarsanız, pek fazla bir şey kalmadığını da görürsünüz.
Değişenler
Lozan'da 12 Adalar İtalya'nındı, 1947 Roma Antlaşması'ndan beri Yunanistan'ındır 12 Adalar... Kıbrıs İngiltere'nindi, şimdi değil. Boğazlar'ın statüsü 1936'da Montreux Antlaşması ile değişti. Azınlıklar sorunu Türkiye ile Yunanistan'ın anlaşmalarına göre 1924'ten başlayarak çözümlendi. Hatay 1938'de Türkiye'nin oldu.
Misak-ı Milli meselesi
Lozan Antlaşmasını TBMM'de anlatan Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa "Bu suretle Misak-ı Milli'yi de gerçekleştirdik" deyince Kocaeli mebusu Sırrı Bey oturduğu yerden "Doğru söylemiyorsun" diye bağırır.