Yaşanan zamanın dünden farklı olduğunu göremeyenler yenilir

Einstein'in unutulmaz gözlemlerinden biri "Evren de insanların aptallıkları da sonsuzdur. Ayrıca evrenin sonsuzluğu konusunda emin olmadığımı da söylemeliyim" şeklindedir.
Einstein'ın söylediklerinin doğruluğunu, çok ünlü ve güçlü kişilerin davranışlarıyla kanıtladıklarını hep görmez miyiz? Mesela İran'a karşı savaşırken ABD'den destek alan Saddam'ın, savaş sonrasında Kuveyt'i işgal edince ABD tarafından devrilmesi bu aptallığa bir örnek değil midir?

Anakronik düşünmek
Bu tarihi yanılgıya neden olan aptallığın türüne "Anakronik düşünmek" de diyebiliriz. Yani Saddam Sovyet-Amerikan dehşet dengesinin hâlâ sürdüğünü sanıyordu. Ama Sovyetler çöküp dağılmıştı. ABD için de petrol üreticisi Arap ülkelerinin ve mesela Kuveyt'in ya da Suudi Arabistan'ın güvenliği, İran'a karşı Saddam'ın desteğinden daha önemli hale gelmişti. Yani bugünü dünün koşullarına dayanarak değerlendirdiği için Saddam bitirildi.

Zaman farklıdır
Bu gibi örneklerden ders alındığı takdirde, insanın aptallığa düşmesi önlenebilir. Yaşanan zamanı ve yeni gerçeklerini görmek, eski saatle zamanı anlamaya çalışmamak ve "Değişim"in farkına varmak aklın gereğidir. Unutmayalım ki "Zaman" bazen bir yıl, bazen bir gün, bazen de bir yüzyıl olabilir.