Düşünceyi çizmek!

Abdülhamit döneminin sansürü meşhurdur... Ulu Hakan fevkalade alıngan olup kimi cümleler bir yana zaman içinde kelimelerden bile alınır olmuştur. Örneğin tahtakurusu sözcüğü “tahtı kurusun” diye yazılabileceği gerekçesiyle yasaklanmış, kimyada AH = 0 gibi formüller “Abdülhamit = sıfır” anlamına çekilebileceği için ortadan kaldırılmış.

KendileriniAbdülhamit’in yerine koyarak sansür yapan memurlar da ne yapacaklarını şaşırmış. Bakın yazar Ahmet Rasim Bey o çağın ünlü sansür memuru Hıfzı Bey’le aralarında geçen diyaloğu nasıl anlatıyor:

“Biz, dedim, yazdığımız yazılarda zatıalinizin çizeceğinizi bildiğimiz kelimeleri kullanmıyoruz. Biliyoruz ki, vatan, millet, hürriyet, ihtilal, cinnet, mecnun, yıldız, zehir vb. kelimeler yazılmaz. Fakat sansürden gelen provalarda her seferinde başka başka kelimeler, cümleler görüyoruz ki çizmişsiniz.”

Ahmet Rasim sözün sonunu şöyle getiriyor:

- Bize neyin sakıncalı olduğunu söyleseniz de onu bilsek ve yazmasak...

Sansür memuru Hıfzı Bey’in cevabı:

- Onu ben de bilmem... Yalnız size şu kadarını söyleyeyim ki siz anlayınız... Siz hangi yazınızı en çok beğenerek yazarsanız, ‘oh ne güzel oldu’ derseniz, benim onu çizeceğimi biliniz!