Nükleer savaş çıkar mı?
ABD yönetiminin Orta Menzilli Füzeler Antlaşması’ndan çekilmeye karar vermesi, Rusya ile yapılan görüşmelerden sonra 2 Şubat itibarıyla çekildiğini resmen açıklaması dünya dengelerini yerinde tutan bir...
ABD yönetiminin Orta Menzilli Füzeler Antlaşması’ndan çekilmeye karar vermesi, Rusya ile yapılan görüşmelerden sonra 2 Şubat itibarıyla çekildiğini resmen açıklaması dünya dengelerini yerinde tutan bir çivinin daha çıkmasına neden oldu. 1987’de imzalanıp fiili sonucunu 1 Haziran 1991’de hissettiren INF sayesinde menzili 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında olan yaklaşık 2 bin 700 füze sökülmüş, kısa uyarı süreleri yüzünden doğan güvensizlik ortamının dağılmasına, bir ölçüde de Soğuk Savaş’ın sonlanmasına katkıda bulunmuştu. Bir süredir hükümlerinin ihlal edildiği, Rusya’nın ürettiği bazı füze sistemlerinin (mesela SS-25 ve RS-26) yasaklı menzil sınırları içinde kaldığını iddia eden Amerika sonunda Çin’in taraf olmamasını ve bu durumun haksız rekabete yol açmasını gerekçe göstererek antlaşmadan çekildi. Hatta çekilmeden önce antlaşmanın yasaklamış olduğu 1000 kilometre menzilli bir seyir füzesi modelini test etti. Rusya da Amerika’nın restini görerek geçtiğimiz günlerde INF’in artık kendisi için de bağlayıcı olmadığını ilan etti. *** Bu karşılıklı restleşmenin sonucu muhtemelen 1980’li yıllarda kaldığını düşündüğümüz nükleer silahlanma yarışının yeniden başlaması, silahlanmanın balistik savunma sistemlerine ve stratejik denen nükleer silah taşıma vasıtalarına yansıması olur. Nükleer savaş kolay kolay çıkmaz ama yanlış hesaplama gibi nedenlerden dolayı çıkma olasılığı artar. Ancak nükleer restleşmenin asıl sonucu AB-ABD ilişkilerinde ve AB içindeki siyasi gerginliğin artmasında görüleceğe benzer. Unutmayalım ki INF Avrupa’daki ve Avrupa’ya yönelik olan karada konuşlu nükleer silahların yok edilmesini öngören bir antlaşmaydı. Var olduğuna inanılan Sovyet/Rus tehdidine karşı Amerika’nın Avrupa’ya yerleştirdiği orta menzilli Persing1a, Persing2 ve BMG-109G seyir füzelerini kapsıyordu.