Rusya-Türkiye ilişkilerinin kısa tarihi

Rusya ile Türkiye arasındaki ilk resmi ilişki 1492 yılında III. İvan’ın Kırım Hanı Mengili Giray aracılığıyla II. Beyazıt’a gönderdiği Mikhail Pleşçeyev başkanlığındaki bir sefaret heyetiyle kurulmuştur. Bundan sonra Ruslarla ilişkiler Kefe sancakbeyleri aracılığıyla yürütülmüştür. Rusya’dan İstanbul’a 1514’te gönderilen ikinci temsilci Aleksiyev’dir. Moskova’ya gönderilen ilk imparatorluk temsilcisi ise 1515’te Kemal Bey’dir.   

Diplomatik ilişkiler bundan sonra da sürmüş, Ruslar Bab-ı Ali’den çeşitli ticari tavizler almak ya da ittifaklar kurmak için teşebbüste bulunmuştur. Tarihçiler ikili ilişkilerdeki ilk önemli krizin 1569 yılında Sadrazam Sokullu’nun inisiyatifi ile kalkışılan Ejderhan Seferi olduğunu söylerler. Ancak bu kriz bir yıl sonra aşılmış, iki ülke arasındaki ilk önemli çatışma Çehrin Kalesi yüzünden 11 Nisan 1678’de ilan edilen savaşla yaşanmıştır. 

***

Daha sonra 1688’de, 1711’de ve daha pek çok kez ikili ilişkilerde savaşlar ve krizler görülmüştür. Ancak bu sadece Türkiye-Rusya ilişkilerine münhasır bir durum değildir. Uluslararası sistem savaşı siyasetin başka araçlarla devamı olarak gördüğü ve devletlerin tek amacı toprak kazanmak olduğu için bütün Avrupa, hatta bütün dünya birbiriyle savaş halindedir. İttifaklar kurulmakta, dağılmakta ve yeniden kurulmaktadır.