Silahsızlanma ilke olmaktan çıkarken

Çok değil bundan dokuz yıl önce dönemin ABD Başkanı Obama 5 Nisan 2009’da Prag’da yaptığı bir konuşmada dünyanın nükleer silahlardan arındırılması için elinden geleni yapacağını söylemişti. Foreign Affairs’in Kasım-Aralık sayısına katkıda bulunan Nina Tannenwald’ın hatırlattığı gibi Obama Rusya ile nükleer silahların azaltılmasını içeren bir antlaşma dışında bu tür silahlardan tamamen kurtulmak için de bir küresel zirve sözü vermişti. Çok geçmeden de BM Güvenlik Konseyi Obama’nın bu vizyonunu karar haline dönüştürmüş, dünyanın nükleer silahlardan arınması fikrini desteklemişti. Bu vizyonu sayesinde de Obama eyleme geçmeden, söz verdiklerini gerçekleştirmeden Nobel Ödülü alan ilk siyasetçi olmuştu. Nükleer silahı bir başkasına karşı kullanan ilk ülke böylece birkaç ilke daha imza atmış, hem nükleer silahlardan kurtulalım demiş, hem de Başkanı Nobel Barış Ödülü’nü almıştı.   *** Ancak aradan geçen dokuz küsur yıl içinde çok şey değişti. Silahsızlanma, nükleer silahlardan arınma ve nükleer silahların yayılmasını önleme çabaları devam ederken, İran ile zorlu müzakerelerin ardından tam da bir antlaşmaya varılmışken ABD’de başkan değişti ve nükleer silahsızlanma fikri tamamen rafa kalktı, nükleer silahların yayılmasını önleyecek, emsal teşkil edebilecek önemli bir çok taraflı antlaşma da ABD tarafından ihlal edildi. Ama hepsinden önemlisi nükleer silahların tehlikeli olduğu, bir kazanın bile dünyanın sonunu getirebileceği düşüncesi terk edilmeye başlandı. Şimdi artık tabu olan konular konuşuluyor, yazılıyor. Nükleer silahlardan o kadar da korkulmasına gerek olmadığı söyleniyor.