Dürtüsel gençler

Kısaca “sonunu düşünmeden eyleme geçme” olarak tanımlanabilir dürtüsellik. Aslında hepimizde doğuştan mevcuttur içsel dürtülerimiz. Gerek tecrübelerimiz, gerekse çevremizden gelen uyarılar ve aldığımız eğitim ile törpülenir ve kontrol edilebilir hale gelir. Böylece bir grup içinde huzurla yaşayabilir, ilişkilerimizi sağlıklı sürdürebiliriz.

Başkalarının hakkına tecavüz etme, hakkına razı olmama, bekleyememe, sabredememe, kurallara uymama ya da kuralları kendine göre esnetme hali, daha çocukluk döneminden itibaren evde ve okulda sorun oluşturmaya başlar. Bu dönemde çocuğun sabredebilme ve davranışlarını kontrol edebilme becerisi geliştirilemez ise, gençlik döneminde sosyal alanda çok daha yoğun sorunlar yaşamaya başlar. Başta eğitim olmak üzere sağlık, arkadaş ilişkileri, evlilik ve iş yaşamı gibi geniş bir yelpazede sorunlar artarak devam eder. Sonuçta üretkenliği azalan, mutsuz ve çevresindekileri mutsuz eden bireyler yetişmiş olur.

Eğitim hayatında başarının temel şartı sabırla öğrenmeye devam etmektir. Sabredemeyen kişiler, akademik alanda başarılı olamaz ya da beklenenin çok altında başarı gösterirler. Dürtüsellikte, özellikle ergenlik ile beraber, derslere olan ilgi daha da azalır ve bu gençlerin bir kısmı lise eğitimini yarıda bırakmak zorunda kalırlar. Ayrıca okuldaki davranış kontrol sorunları okuldan uzaklaştırılmalarına neden olabilir. Üniversite eğitimine başlayanlar da ya bir türlü mezun olamaz, süre çok uzar ya da eğitimlerini yarıda bırakırlar.

Dürtüsel çocuklar gençliğe adım attıkça kendi bedenlerine ve sağlıklarına önem vermemekle dikkat çekerler. Yeme alışkanlıkları çoğunda bozuktur. Çok ya da az yerler. Uyku sorunları belirgindir. Ya çok az uyur, ya da gece geç saatlere kadar oturup sabah uyanamazlar. Bu özellikteki gençlerde sigara, alkol ve madde kullanım oranı yüksektir. Her türlü riskli davranışlara meyilli oldukları için erken yaşta gebelik ve cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskleri de diğer gençlere oranla daha fazladır.

Kişiler arası ilişkilerde yaşadıkları zorluklar, dürtüselliği olan gençlerin sağlıklı arkadaşlıklar kurma ve arkadaşlıkları sürdürmekte zorlanmalarına neden olur. Olumsuz örnek teşkil edecek arkadaşlıklar kurar ve onlara çok çabuk uyum sağlarlar. Kurallara uymamaları, otorite kabul etmemeleri nedeniyle aile içinde sık çatışmalar yaşanır. Duygusal iniş çıkışları keskin ve belirgindir. Bundan dolayı, ilişkileri sürdürmekte zorlanırlar.

Sosyal yaşamlarında ve eğitim sürecinde yaşadıkları başarısızlıklar nedeniyle yaşadıkları hayal kırıklıkları ile baş etmekte güçlük çekerler. Bir süre sonra ise benlik saygısında ve özgüvende azalma belirgin olmaya başlar. Duygusal gelişimleri ve davranışsal olgunlukları yaşıtlarına oranla geriden gelir. Bu durum özellikle cinsel tacize uğrama risklerini artırır. Kolay kandırılabilir ve yönetilebilirler.