AYM’nin 4 ay açmazı

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nde Türkiye’yi siyasi denetime alma çabası bir yıldır vardı.

İlki geçen yıl CHP milletvekillerinin de desteğiyle engellendi.

OHAL mağdurları için komisyonun süratle kurulacağı sözü verilince ocak ayındaki oylama ikinci kez ötelendi.

AKPM’den karar çıkacağı görülmesine rağmen engellenmesi için de cevval duruş gösterilmedi.

Sanki “olacağına varsın” yaklaşımı sergilendi.

Şurası kesin görülmeli ki, 13 yıl sonra 1996’daki gibi Türkiye’nin “siyasi denetime alınmasının” yarattığı iklim, arzu edilmeyenleri de üretir.

‘BİREYSEL’İN YÜKÜ

Bu sıkıntıların en ağırlarından biri de dün 55. kuruluş yıldönümünü kutlayan Anayasa Mahkemesi (AYM) için söz konusu.

Nedeni de dünkü kuruluş yıldönümü toplantısında AYM Başkanı ZühtüArslan’ın da “Çok önemli bir kazanımdır” diyerek altını çizdiği “bireysel başvuru” hakkı.

Arslan, özellikle “Bireysel başvuru yolunun etkisiz gösterilmeye çalışılmasının doğru olmadığının” altını çizdi.

Bu cümleyi de bireysel başvurudaki dosya sayısının 101 bin 557’ye ulaşmış olduğunu belirttikten hemen sonra kayda geçirdi.

Belli ki, AİHM’ye ve Venedik Komisyonu’na da “anlayış gösterin” mesajını yollamak istedi.

Ancak dünkü AKPM’deki sonuç, Arslan’ın mesajının sağlıklı bir şekilde ulaşmasını engelleyecek.

DÖRT AY KISITI

Bunun birkaç nedeni var.

Birincisi, ülke içinde etkin olan tüm idari ve hukuki süreçlerin tüketilmesinden sonra bireyler tarafından başvurulacak ikincil nitelikteki yargı yolu olan bireysel başvuru mekanizmasının kendi iç şartları var.

Buna göre başvuru dosyalarını AYM 4 ayda sonuçlandırmaz ise AİHM doğrudan başvuru hakkının yolunu açıyor.

AYM, 2012’de başladığında ilk deneyim olması nedeniyle birkaç sorun yaşamış olmasına karşın son dönem % 85’ini tamamlıyordu.

AİHM de bunu gördüğü için ılımlı yaklaşım sergiledi.

Darbe girişimi sonrası gelen 68 bin dosya AYM’yi kilitledi, 4 aylık süre yetmez oldu.

Süre aşımı OHAL nedeniyle gelen diğer başvurular için de geçerli.

Örneğin tutuklu HDP eş genel başkanları ile milletvekillerinin dosyaları bunlardan bazıları.