Bir kuşaktan ilerleyen yol

Bir tarafta cüzdanı, kredi kartını, cep telefonu terk etmeye hazırlanan, jetlerin 10 katı hıza 25 Mach'a ulaşan askeri füze teknolojisini geliştiren, iletişim sistemi ve arama motorunu yaratan, Kuşak ve Yol ile dünyada yeni ekonomik düzeni kuran teknolojik deha...Gelecek yıldan itibaren finansal işlemlerden, siyasal ve sosyal yaşam tarzına kadar tüm yaşamı etkileyecek "Sosyal Medya puanına" geçeceğini açıklayarak "Sosyal Medya Vatandaşlığı"na geçmeye hazırlanan yeni yönetim sistemi...Diğer yanda ise dünyanın en büyük belası radikal dini terörün yarattığı etki ve acıları yok etmek için on yıllar öncesinde kalmış modellerle sorunu çözme çabası...Bir yıl içinde Çin'e çok kere gitmeme karşın bu paradoks dolu durumu çözebildiğimi söylemem olanaksız.Belki de bizim coğrafyamızda batı gelişmenin, doğu ise kalkınmanın adı iken, burada tam tersi işliyor olmasından kaynaklanıyor.Çünkü Çin'de doğu kalkınmanın, batı ise bir türlü çözülmek bilmeyen sorunların, terörün adı olarak anılıyor...Bunu söylerken El-Kaide ve DEAŞ'ın başını çektiği radikal dini terörü, acımasız şiddetine en demokratik devletin de izin vermeyeceği gerçeğini bilmek gerekiyor. İHRACATI 2,5 TRİLYON DOLAR Türkiye- Çin Dostluk Derneği'nin organizasyonu ve Çin hükümetinin daveti ile geçen haftayı bir grup gazeteci arkadaşımla birlikte Pekin, Urumçi, Turfan ve Kaşgar'da geçirdim.Ağırlıklı bölümünde de Sincar Uygur Özerk bölgesinde oldum.Şunu baştan belirteyim ki, Sincan Uygur Özerk Bölgesi ile ilgili olarak iddialara konu olan Mesleki Eğitim Merkezleri'ne de gittik, orada bulunan veya bir süre bulunup çıkmış olanların birçoğu ile de konuştuk.Biz dilediğimiz gibi sorduk, onlar eğitim kurumlarının sayısı ve içinde bulunanlar dışında ne sorduysak bütün çıplaklığıyla, hiçbir engel çıkarmadan açık yüreklilikle yanıtladı.Bu aşamada bir noktaya daha değineyim ki Çin de Türkiye gibi bu konunun iki ülke arasında sorun alanı oluşturma çabalarından rahatsız.Sincan Uygur Bölgesi'nde yaşadıklarımızı yazı dizisinin ikinci gününe bırakarak Çin'in gelecek hedeflerine ilişkin bazı bilgiler aktarayım.Nüfusu 2017 rakamlarına göre 2 milyon azalışla 1,5 milyara gerilemiş; bu da ortalama yaşı 38'e çıkarmış.Son 40 yıldaki büyüme sonrası ulaştığı ekonomik büyüklük 13,4 trilyon dolarla dünyanın ikinci büyük olmasını sağladı.Böyle devam ederse yakın gelecekte dünyanın en büyüğü olması an meselesi.ABD ile arasında yaşadığı ekonomik savaşın nedeni de buna dayanıyor.Çünkü, yeni dünyanın en hızlı büyüyen, dünyanın en büyük banka sıralamasında ilk üçe yerleşen Çin, sadece ABD'ye 323,3 milyar dolar dış ticaret fazlası verdi.Bir başka anlatımla, 478,4 milyar mal sattı, karşılığında sadece 155,1 milyar dolarlık mal aldı.ABD'ye ihracatını da kriz daha da tetikledi, bu süreçte %11,3 oranında arttı.Dünyaya yaptığı toplam ihracatı ise 2018'de %7,1 artarak 2,5 trilyon dolara ulaştı.Türkiye ile ticaretinin toplamı ise bunun yanında çerez gibi kalıyor; 25 milyar dolar...