Yerel ittifakın zor denklemi

Tüm seçimler gösterdi ki yereli alan, ardından gelen geneli de alır... Nitekim 1984'te yerel seçimi alan ANAP 1991'e kadar TBMM iktidarının en önemli unsuru haline getirdi. Ne zaman ki "limon gibi sıkacağız" sloganı ile 1989'da SODEP'e belediyelerini kaptırdı; bir sonraki seçimin galibini de gösterdi. SODEP'i 1991'de iktidar ortağı haline getirdi. Ancak daha sonra CHP olan yapı belediyelerde umulanı veremeyip, iç çekişmenin yarattığı talihsizlikleri de ardı ardına gelince 1994'de seçimi kaybetti. Yerelin 1994'teki galibi Refah Partisi için ise 1995 genel seçiminin müjdecisi oldu; %21,38 ile birinci parti yaptı. Ardından gelen 1999 seçimi de belirleyici oldu; 2002'de AK Parti'nin iktidara tek başına gelmesinin en önemli nedenini oluşturdu. O gün nasıl belirleyici olduysa bugün de bu özelliğini yitirmiş değil. ÖTEKİNİ BÜYÜTÜR Bundan olsa gerek bütün siyasi partiler sandığa 6 ay olmasına karşın var gücüyle seçime hazırlanıyor. Geçmişte seçmenin sandıkta gerçekleştirdi ittifakı şansa bırakmadan parti merkezlerinde oluşturmak istiyor. Ancak söylemde arzulanan ittifakın sahada kolay olmadığı gerçeği de önünde duruyor. En iyi örneği de AK Parti ile MHP'nin arzu ettiği ittifakın karşısında diğerlerinin ittifakını yaratacak olması... Dimyata pirince giderken, evdeki bulgurdan olunması... Bunun örneği görüldü... Çünkü yerel seçimin, hem seçmen davranışı, hem de diğer sandıklardan ayrı dinamiği var. Bundan dolayı ittifak denklemi genel seçim gibi kolay kurulmaz; çünkü bir bölgede olumlu sonuç veren ittifak, diğer bölgenin kaybına dönüşür. Daha önemlisi, barajın olmaması, adayların öne çıkması nedeniyle, iktidar partileri yerel sandıkta, genel seçimin 6 ile 10 puan düşüğünü alır. Örneğin AK Parti 2009 yerel seçiminde %38.80 alırken, ardından gelen seçimde % 49.5 oya ulaştı. Benzer durum 2014'de de yaşandı yerelde %45.60 alırken, Cumhurbaşkanlığı seçiminde %52'ye yükseldi. Bu nedenle genel seçimin rakamlarına bakıp, yerel seçimin geleceğini okumak doğru sonuç vermez. Yerel seçimde ittifakın yasal olmaması da cabası...