İran’la yakınlaşma ve muhtemel sonuçları

Bagıri Ankara’da yalnızca ev sahibi Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar ile değil, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’dan Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli’ye dek üst düzey siyasi yetkililerle de görüştü. Dönüşte İran devlet televizyonuna yaptığı açıklamadaysa Türkiye ile “terörle mücadelede istihbarat paylaşımı ve operasyonel işbirliği” yapma konularında anlaşmaya vardıklarını söyledi.

Bagıri’nin Ankara’da Suriye, Irak ve Kürt meselesi üzerine temaslarda bulunduğu sırada Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) ilişkileri yeniden gerilmeye başlamıştı.

Almanya Başbakanı Angela Merkel’in Türkiye ile AB arasındaki Gümrük Birliği anlaşmasının yenilenmesi konusunda girişimde bulunmayacağını açıklaması ve bunu da siyasi ortama bağlaması yeni bir tırmanmaya işaret oldu.

AB İşleri Bakanı Ömer Çelik gerçi bunu 24 Eylül’deki Alman seçimleri çerçevesinde bir manevra olarak “ciddiye almadığını” söyleyerek kınadı. Ama Almanya AB nezdinde girişimde bulunarak Gümrük Birliğinin yenilenmesi girişiminin Türk hükümetine doğru mesaj vermeyeceğini söyledi.

Bunun diplomatik lisandaki anlamı şu: Almanya, Gümrük Birliğinin yenilenmesinin Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AK Parti hükümetine yönelttiği hak ve özgülükler eleştirilerinin anlamı olmadığı, eleştirisi yapılan konulara maddi çıkar karşılığında göz yumulabileceği şeklinde yorumlanmasını istemiyor. Merkel’in bu açıklamayı, Alman Siemens ortaklığı 1 milyar dolarlık enerji ihalesini aldıktan sonra yapması o bakımdan önemli.

Merkel’in çıkışının zamanlama açısından bir özelliği de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na yönelik suç iması ardından başlayan, HDP eş-başkanı Selahattin Demirtaş ardından Kılıçdaroğlu’nun da tutuklanıp tutuklanmayacağı tartışması.