Rusya’yla geleceğe dönüş

Basın toplantısını izleyenler, iki ülkenin daha büyük bir krizden yeni çıktığını anlamakta zorlanırlardı.

Evet, Vladimir Putin St Petersburg’taki toplantının başında basına fotoğraf verirken “Öldürülen Rus pilotlardan” söz etmişti, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan sadece “Nahoş olay” demekle yetinirken.

Basın toplantısındaysa Putin’in “Nahoş olaya” dair tek atfı, kriz sonrasında Türkiye’ye uygulamaya başladıkları yaptırımları “kademeli olarak” kaldıracağını açıklaması oldu.

Onun dışında doğrudan ekonomik işbirliğine girdi.

Türk (ya da Günay) Akımı çok önemliydi. Rusya bir an önce Türkiye üzerinden Güney Avrupa’ya yeni bir gaz hattı döşemek istiyordu. Turizm, ticaret, inşaat sektörleri önemliydi, ama en stratejik olanı enerjiydi.

Putin, ilişkilerin Kasım 2015 öncesine dönmesine öncelik vermek gerektiğini söyledi.

Yani 24 Kasım 2015’te Rus uçağının bir Türk uçağı tarafından Suriye sınırını ihlal ettikten sonra düşürülmesi öncesine…

Bunu Erdoğan da tekrar etti.

Yani Türk-Rus ilişkileri geleceğe yönelmek için önce geçmişe dönmek durumundaydı.

Erdoğan da ekonomik ilişkiler üzerinde özellikle durdu, kriz öncesinde yılda 35 milyar doları bulup sonrasında 27’ye inmiş ticaret hacminin yolda 100 milyar dolar olmasını hedeflemeleri gerektiğini söyledi.

Ama siyasi bir konuyu özellikle vurguladı.

Putin 15 Temmuz darbe girişiminin hemen ertesi günü Erdoğan’ı arayıp geçmiş olsun dilemiş, dayanışma ifade etmişti. Bu telefonla Türkiye’nin müttefiki bütün NATO üyesi ülkelerin önüne geçmişti. Erdoğan darbe girişimi sonrası ilk yurt dışı seyahati Rusya’ya yapmasında bunun da payı olduğunu söylüyordu.

Zaten Putin de daha görüşmeye başlamadan, bunun farkında olduğunu vurgulamıştı. Rusya, Türkiye’nin darbe girişimi nedeniyle ABD ve AB’ye ne kadar kırgın olduğunu biliyor, buna göre davranıyordu.