Cumhuriyetin 21. yüzyıl ile imtihanı

Cumhuriyetin 92. yılını kutluyoruz. Bir asrı doldurmasına da 8 yıl kaldı. 1. Dünya Savaşı’nın enkazından Osmanlı İmparatorluğu’nun küllerinden doğan Cumhuriyet ilan edildiği gün etrafımızdaki coğrafyada bugünküne benzer olmasa da birbirinden çok farklı yapılar içeren devletler vardı. Kiminde devlet yoktu, manda vardı. 
20. yüzyılın başındaki kutuplaşmanın ana eksenini, 1. Dünya Savaşı’nı kazanan ve kaybeden ülkelerin ayrışmasıyla Sovyetler Birliği’nin kuruluşu oluşturuyordu. 20. yüzyılın ikinci yarısında ise kutuplaşma derinleşti, dünya, Doğu ve Batı olmak üzere iki ana eksene ayrıldı. Arada, bir de Bağlantısızlar Bloku oluştu. Türkiye’nin etrafında bu üç bloku da temsil eden ülkeler vardı.
1991’de Sovyetler Birliği’nin çökmesiyle Soğuk Savaş da sona erdi. Bugün gelinen noktada etrafımızdaki bütün ülkelerin sınırları ve rejimleri en az bir kez değişti.
Türkiye Cumhuriyeti işte bu coğrafyanın ortasında ayakta duruyor. Önce İbniHaldun’un, sonra Napolyon’un da kendi ifadeleriyle dile getirdiği gibi, coğrafya ülkelerin kaderini belirliyor. Atatürk’ün önderliğinde gerçekleşen Kurtuluş Savaşı’nın ardından ilan edilen Cumhuriyet, bu bölgesel kaderin içinde, deyim yerindeyse kendi kaderine yön veren bir başkaldırıdır aynı zamanda.