‘Lozan’ mesajı

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Lozan’ açıklamasıyla başlayan tartışmanın asıl boyutu bir başka ‘Lozan buluşması’yla anlaşılmıştır sanırım.

Rusya, Türkiye, ABD ve Suudi Arabistan’ın yarın Lozan’da yapacağı Suriye toplantısından söz ediyorum.

Erdoğan’ın Lozan Antlaşması’na atfen yaptığı açıklama, “Türkiye’nin kuruluş belgesini tartışmaya açmak” şeklinde yorumlanmış, bu yönde tepkiler gelmişti.

Bir yönüyle Lozan’a bu açıdan bakmak pekala gerekli.

“Lozan’a hangi ajandayla gidildi, neyle dönüldü”sorusu meşru ve gerekli bir sorudur, tarihçilerin, siyaset bilimcilerin, dış politika yapıcılarının ve siyasetçilerin tartışması gerekir.

Diğer yönüyle ise ‘dışarıya’ mesajdır.

“Bugün hala Filistin, Bosna, Kosova, Kıbrıs, Kırım, Suriye hatta Irak’ta ‘her an her şey olabilir’ durumu varsa; bu coğrafyalarda ‘başka güçlerin savaşı’ sürüyorsa; Türkiye’nin tam ortasında bulunduğu bu coğrafyada yeni bir -belki birden fazla- Lozan masası kurulacaksa, Türkiye bu masaya dün Lozan’da oturduğu gibi oturmayacak” mesajıdır.

Rusya, Türkiye, ABD ve Suudi Arabistan’ın Lozan’da yapacağı Suriye toplantısı, bunun sahaya yansımasıdır.

Türkiye bu masayı müttefikleriyle kurmayı defalarca denedi.

Olmadı.

Bölgenin bir başka ayrılmaz ve etkin parçası olan Suudi Arabistan ve Rusya ile masayı kurmayı denedi;

Oldu.

ABD de katıldı.

Diplomatik kulislerde, “ABD Türkiye’nin Rusya ve Çin gibi bazı ülkelerle görüşmelerinde neler olduğunu merak ediyor, bazı görüşmeleri birlikte yapmak, orada olmak istiyorlar”sözlerini duyuyorum.