Garplılaşmanın neresindeyiz?
“Bizi biz yapan değerler” günümüzde, ülkemizde, insanımız arasında ne kadar yer tutuyor, ne kadar etkili, ne kadar var, hangisi yaşıyor, hangisinden vazgeçilmiş?
Prof. Dr. Mümtaz Turhan (1908-1969) ülkemizin önemli bilim ve fikir adamlarından biri idi. Zamanla unutuldu. Oysa sadece iki eserinin isimleri dahi ülkemizin siyasî, içtimaî ve kültürel hayatı için uyarıcı mahiyettedir: Kültür Değişmeleri ile (1951), Garplılaşmanın Neresindeyiz (1958). “Değişim”e neredeyse kutsî mânalar yüklendiği günlerden geçiyoruz. Öyle ki şu söz sanki iman esasları arasına girdi: “Dünyada değişmeyen tek şey vardır, o da değişim”. Oysa kapitalizmin kanunları bize “Hiçbir şeyin değişmemesi için her şeyin değiştirildiğini” cebrî olarak kabul ettirmiştir.
(Bu kabulün ruhumuza hakim olduğunu sanmıyorum. Dışarıdan bakıldığında hepimiz epeyce ABD’liyiz, ancak kalbimizi “tek dişi kalmış canavar”a teslim etmedik, etmeyeceğiz).
İzninizle bu soyutlamadan çıkmak, bir hikâyeci olarak gençliğimin geçtiği altmışlı yıllar Erzincan’ına dönmek istiyorum.
