Kasabaya ne oldu?

Toplumun pek çok özelliğini, insanımızın kişisel tarihini daha düne kadar büyük ölçüde belirleyen “kasaba” nerede?

Nuri Bilge Ceylan’ın “Kasaba” filmine biraz da bu merak ile gittim. Bir fotoğraf sanatçısı olan, amatör oyuncular ile çalışan Ceylan, doğrusu çok kendine mahsus bir filim çekmiş. Özellikle kış ve panayır sahnelerindeki görüntüler, atmosfer, kasaba geçmişinden gelenleri hatıralarına götürüyordu. Evet, daha düne kadar nüfusumuzun büyük bir bölümü kasabalarda, köylerde yaşıyordu. Kasaba geleneklerin, sözlü kültürün oluşturduğu asırlık bir mirası taşımakta idi. Kasaba denilince akla eşraf, esnaf ve memurlar geliyor. Konak sahibi, binek atına binip araziyi, marabayı dolaşan eşraf çoktan çekildi. Onların çocukları eğer şehre inmeyi beceremediler, malı emlaki yiyip bitiremedilerse, şimdilerde belki aygaz bayii, benzin istasyonu sahibi veya memleket ile metropol arasında gidip gelen birer otobüs malikidirler.

Esnaf kırık-dökük de olsa, bazı bölgelerde hâlâ eski dükkânlarında oturuyor. Şeker ve un çuvalları, zeytinyağı tenekeleri, bisküvi kutuları, basma ve divitin pazen, kadife, patiska topları, çivi, zincir, halat kıvrımları, baharat kokuları, karasakız ve...