Denize Düşen Yılana MEB Sınava Sarılır

TEOG’dan sonra ne olacak? TEOG’un kaldırılması neler getirecek? İki şey getireceği kesin. Adrese dayalı kayıt ve yeni bir merkezi sınav. 

Öncelikle biliyoruz ki ilkokul ve ortaokulda okullara kayıt adrese göre oluyor. Çoğunluk evine en yakın okula gidiyor. TEOG kaldırıldıktan sonra da benzer bir sistem liselerin önemli bir kısmına öğrenci seçilirken uygulanacak. Öğrencilerin çoğu evlerine en yakın okullara gidecek.

Adrese dayalı sistemin tercih edilmesinin temel nedeni basitliği ve ilkokul ve ortaokula öğrenci alırken gösterdiği kısmi başarı. Öte yandan ortaokul ve ilkokulda lisedeki kadar farklı okul türü yok. Okullar arası kalite farkı liselerdeki kadar büyük değil. Dolayısıyla adrese dayalı sistem liseler için gereğinden fazla basit kalıyor ve akla pek çok soruyu getiriyor.

Şu durumu da görmek gerekiyor. Adrese dayalı kayıt ilkokul ve ortaokullarda bile iyi ve kötü devlet okulları arasındaki kalite farkını kapatmadı. Veliler hala çocuklarını en iyi okullara göndermek istiyorlar. Bunun için de çocuklarını farklı bir adreste gösteriyorlar. Ortaokullarda bile iyi mahallelerdeki iyi okulların önünde onlarca servis aracı görmeniz mümkün. Şimdi liseler söz konusu olduğunda bu iş çığırından çıkar. Adres sahteciliğinin önü alınamaz. Dolayısıyla öncelikle adrese dayalı kayıt sisteminin iyileştirilmesi gerekiyor. Mesela çocuklarını iyi okullara göndermek için sahte adres beyanında bulunan kişilere karşı nasıl önlemler alınacağı belirlendi mi? Bu konuda önlem almadan yola çıkılmamalı.

Yeni sistemin diğer ayrıntıları henüz belli değil. Ama çok iyi yapılandırılmazsa eğitimde geriye gidiş de yaşanabilir. Mesela meslek liselerine öğrenci kaydı nasıl olacak? Yeteneğe göre mi, merkezi sınava göre mi yoksa evine yakınlığa göre mi? Evine uzak bir meslek lisesine kayıt olmak isteyenden ne istenecek? Ya da evinin yakınında meslek lisesi olan ama meslek lisesinde okumak istemeyen bir aday otomatik olarak meslek lisesine mi yerleşecek? Evinin yanında imam hatip lisesi olan fakat düz liseye gitmek isteyen adayın bu isteği nasıl anlaşılacak?

En kritik soru ise: İyi devlet okulları nasıl öğrenci alacak? Şimdiden tartışılmaya başlandı. Kendi sınavlarını yapacak personelleri olmadığı hemen anlaşıldı. Ortaokul not ortalaması ile öğrenci alamayacakları da biliniyor.