Demirtaş kararı ve 18. Madde ayrıntısı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğuna yönelik verdiği karar bir anda gündemin ortasına bomba gibi düştü. Acaba bu kararı nasıl okumak gerek? AİHM Türkiye’ye siyasi baskı mı yapmaya çalışıyor yoksa tamamen hukuki bir gerekçeye mi dayanıyor?

Bu ve bunun gibi sorulara cevap bulmak için kararı duyar duymaz güvendiğim birçok isme ulaştım.

Çok önemli gördüğüm bir yorum ile başlayayım: AK Parti’nin önde gelen bazı isimleri 18. Madde ayrıntısına dikkat çekiyorlar. Diyorlar ki; "AİHM ilk kez Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 18. Maddesini işletti." Bu madde hakların kısıtlanmasının sınırları üzerine. Deniyor ki; "Sözü edilen hak ve özgürlüklere getirilen sınırlamalar ancak öngörülen amaçlar için uygulanır. Demirtaş’ın tutukluluğunda bu ihlal edilmiştir." Bu madde AİHM’e taraf olan ülkelerin OHAL’deki hak kısıtlamalarının uygulanıp uygulanamayacağını düzenliyor.

Parti içinden konuştuğum önemli kaynaklar AİHM’in ilk kez ve şimdi bu maddeyi işletmesini kuşkuyla karşıladıklarını söylediler ve "15 Temmuz'dan sonra görülen FETÖ davaları ile ilgili bir zemin hazırlanıyor olabilir" yorumunu yaptılar.

"DAVALARI HIZLANDIRMAK GEREKİR"

AK Parti’nin önemli hukukçu isimlerinden Burhan Kuzu ise öncelikle esas olanın tutuksuz yargılama olduğunu hatırlatarak başladı değerlendirmesine. Hakikaten de bunu hep söylemiştir Kuzu. Ancak Demirtaş meselesinde dava dosyalarına ve istenilen cezalara bakmak gerektiğini de ekledi. "4-5 dosya ayrı ayrı ilerliyor ve toplamda çok ciddi bir süre hapis talebi var. Hakkındaki suçlamaları ve istenen cezayı da göz önünde bulundurmak gerek" diye konuştu. Kuzu’ya göre de davaların daha çabuk sonuçlanması gerekiyor. Süreç uzun ve bu da bu tip kararlara kapı açıyor.

"AİHM 'GEREKÇE YOK' DİYOR"

Değerli hukukçu Profesör Adem Sözüer ise AİHM’in Demirtaş’ın tutukluluk tedbirinin gerekçesinin olmadığını ve uzun tutukluluk nedeniyle seçimde adil olarak yarışamadığını hatırlatarak, yargıya uyarı yaptı. "Bu çok sık karşımıza çıkıyor, özensiz hazırlanan iddianameler ve tutukluluğun hangi sebeple olduğunun açıklanmadığı dosyalar… Tutukluluk için kaçma ya da delil karartma şüphesi gerekir, Bunlar var mı? Varsa nerede, bunu anlatmak gerek" dedi. "Şayet mahkemeler dosyaları daha özenli hazırlasa ve tutukluluğu gerekçelendirebilse Demirtaş ile ilgili bu karar gelmezdi" yorumunu yaptı.