Katma Değer Vergisi’nde İngiliz modeli mi ?

Haftaya, “Katma Değer Vergisinde İngiliz Modeli Geliyor, Dertler Bitiyor” şarkısı ile başladık. Sayın Maliye Bakanı, Gümrük Bakanı açıklamalar yapıyor, iş dünyası yaşa, var ol sesleri ile destek veriyor. Hal böyle olunca; bütün gazetelerin ekonomi sayfalarında İngiliz KDV Sistemi ile ilgili haberler, oranlar havalarda uçuşmaya başladı. Bir gazete dışında, diğer bütün gazetelerde yer alan İngiltere'deki genel KDV oranı okuyuculara yanlış iletildi.

İNGİLİZ KDV SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

İngiltere'de Katma Değer Vergisinde 3 farklı oran uygulanmaktadır. Genel oran 1978 yılında yüzde 8 iken, 2011 yılında yüzde 20 oranına yükseltilmiştir. İngiltere'de katma değer vergisi oranı 1977'den 2017 yılına kadar ortalama yüzde 16,61'dir. Bazı mal ve hizmet gruplarında yüzde 5 KDV oranı uygulanmaktadır. Enerji tasarrufu sağlayan ev araç gereçleri, çocuk koltukları gibi bazı mal ve hizmetler bu orana tabidir.
Sıfır oran ise; çoğu gıda, kitap, gazete, çocuk giysi ve ayakkabıları, motosiklet kaskı ve AB dışı ülkelere ihraç edilen malların büyük çoğunluğuna uygulanmaktadır.
İngiltere'de işletmeler tarafından indirim müessesi yolu ile yansıtılamayan, yani işletmeler üzerinde kalan KDV tutarı beyannamenin verildiği tarihten itibaren 10 gün içinde şirketlerin banka hesaplarına havale yapılmaktadır. Eğer bu ödeme geciktirilirse, firmalara ek ödemeler gündeme gelmektedir.
İşletmeler belirlenen tutar ve hata payının üzerinde hesap hatası yaparlar ise; geri ödeme hakkını kaybediyorlar.

TÜRKİYE'DE TEMEL SORUN İADELERİN ZAMANINDA YAPILMAMASIDIR…

Sayın Ağbal, “Daha basit, sade, büyük ölçüde tüketimi vergileyen, vatandaşın üzerinde ilave finansman yükü getirmeyen bir KDV sistemini Türkiye'ye kazandıracağız. Oranlardan çok şikayet alıyoruz. Sistem özellikle yatırım ve üretim tarafında ciddi finansman maliyetleri üretiyor. Bugün ikinci 100 liralık KDV'nin yüzde 60'ını 2.000 firmadan alıyoruz, oysa 2.5 milyon KDV mükellefi var” demektedir.
Katma Değer Vergisi, üretimin her aşamasında yaratılan değeri vergilendiren ve nihai tüketici üzerinde kalan bir tüketim vergisidir. Teorik tanım olmakla birlikte; ülkemizde mal ve hizmet üretiminde yüklenilen KDV oranı ile, mal ve hizmet tesliminde hesaplanan KDV oranının farklılığı nedeniyle; KDV yükü nihai tüketici yerine, mal ve hizmet üreten üzerinde kalmaktadır. Katma Değer Vergisi'nin yarattığı finansman yükünü hızlı bir şekilde ortadan kaldırmak için Yeminli Mali Müşavir Raporu ile iade, indirimli teminat uygulaması, hızlandırılmış iade sistemi ve İhtisas Vergi Daireleri gibi çeşitli yöntemlere rağmen bu süreç, bir türlü hızlanamamıştır.
İadelerin gecikme nedenleri;