Maliyete rağmen olacaklar

Profesör Stephen Kotkin, otoriter rejimlerin demokrasilere göre çok daha maliyetli olduğunu anlatıyor. Maliyet çok yüksek çünkü, iş insanları, bürokratlar, kilit noktada oturan önemli insanların her koşulda lidere sadakatini garanti etmenin mali tutarı yüksek. Hem para hem zaman hem çaba gerektiriyor.

Otoriter sistemlerin içinde tüm dengeleri tutmak, bu dengelerin başkası lehine değişmemesini sağlamak çok zor. Klasik temsili demokrasi ile yönetmek, güçlü liderle yönetmekten daha daha kolay. Otokrasilerde ise tüm bu dengeleri sürekli tutmak başlı başına bir iş.

Otoriter sistemlerde, liderin koltuğuna aday namzetlerinin asla lider kadar parlamaması gerekli, o nedenle kritik koltuklara genellikle en parlak en çalışkan potansiyeli en yüksek isimler getirilmiyor. Lidere meydan okuyamayacak orta kabiliyette isimler, ülkenin yönetiminde söz sahibi oluyor. Aslında bu da bir maliyet.

***

Lider değil herhangi bir kurumun da fazla güçlenmesi sistem için tehdit oluşturabilir. Dolayısıyla genellikle bir iş, birden fazla kuruma delege edilir ve bu kurumların birbiriyle sürekli rekabet halinde olması sağlanır. Aynı işi yapan birkaç bürokrat olması da sistem içinde sürekli bir çekişme yaratacağından, sistem için dengelerin bozulmaması sağlanır. Zaten bunun başlı başına nasıl bir maliyet olduğunu görmek için fazla zorlamaya gerek yok.

Ancak maliyetlerine rağmen, otoriter sistemler zaman içinde öğrenir ve betonlaşır. Bunu da hesaba katmak lazım.